۲۱ نوامبر ۱۹۰۵، مقاله آلبرت اینشتین با گفتن «آیا اینرسی (لختی) جسم به محتوای انرژی آن بستگی دارد؟» در مجله Annalen der Physik انتشار شد. لختی یا اینرسی همان قانون اول نیوتن است که بیانگر خاصیت مقاومت اجسام در برابر تحول شدت یا تحول جهت است.
این مقاله رابطه بین انرژی و جرم را نشان داد که درنهایت تبدیل فرمول همارزی جرم-انرژی یا E = mc۲ شد (انرژی برابر است با جرم ضربدر مجذور شدت نور). توسط این فرمول جرم و انرژی به یکدیگر قابل تبدیل می باشند.
اصل همارزی بیانگر این است که هنگامی انرژی در عکس العملهای شیمیایی، هستهای و دیگر تبدیلهای انرژی از دست میرود، سیستم نیز مقدار متناظری از جرم را از دست خواهد داد. به این علت اصل بقای جرم و اصل بقای انرژی یکی محسوب خواهد شد و جرم و انرژی همارزند. این اصل برای تعداد بسیاری از عرصههای فیزیک، ازجمله فیزیک هستهای و ذرات، اساسی است.
اینشتین اولین کسی می بود که رابطه جرم-انرژی را نظر کرد. او این چنین همارزی جرم-انرژی را بهگفتن یک اصل اساسی که از تقارنهای نسبیتی فضا و زمان ناشی میبشود، تفسیر کرد.
این مقاله یکی از چهار مقاله اینشتین می بود که در سال ۱۹۰۵ در مجله علمی Annalen der Physik انتشار شد.
بهطور دقیقتر، در این مقاله معادله E = mc۲ بهگفتن یک فرمول نوشته نشده، بلکه بهگفتن یک جمله آلمانی نوشته شده است:
«اگر جسمی انرژی L را بهصورت تابش آزاد کند، جرم آن به اندازه L/V۲ افت مییابد.»
اینشتین از V برای شدت نور در خلأ و از L بهگفتن انرژی ازدسترفته جسم به شکل تابش منفعت گیری میکند. فرمول اینشتین در ابتدا با نمادهای گوناگون نوشته شد و تفسیر و توجیه آن در چندین مرحله گسترش یافت.
مطابق پروژه مقالات اینشتین در مؤسسه فناوری کالیفرنیا و دانشگاه عبری اورشلیم، تنها چهار نسخه شناختهشده از این معادله که توسط اینشتین نوشته شده، باقی مانده است.
منبع