به نقل از خبرنگار فرهنگی ، یاسر فریادرس، قائم مقام شبکه مستند و دبیر هفتمین جشنواره تلویزیونی مستند در او مباحثه با خبرنگار تسنیم درمورد این اتفاقات تلویزیونی که روز جمعه در کاشان به کار خود آخر داد، سخن بگویید کرد. در زیر او گفت‌وگوی وی را می‌خوانید:

برگزاری اختتامیه جشنواره تلویزیونی مستند در جایی خارج از تهران، اتفاقی می بود که از دوره قبل این جشنواره اغاز شد و در دوره تازه نیز ادامه اشکار کرد. چرا این سیاست در برگزاری جشنواره اتخاذ شده است؟

نزدیک به دو سال است که تصمیم گرفتیم با دقت به گستردگی مخاطب تلویزیون و شبکه مستند، اختتامیه جشنواره تلویزیونی مستند را خارج از شهر تهران برگزار کنیم. انتخاب مکان اختتامیه، هم از حیث زیرساختی و هم از نظر دلنشین بودن برای مستندسازان زیاد مهم می بود؛ کاشان یکی از شهرهایی است که به علت داشتن پیشینه تاریخی زیاد، جذابیت‌های بسیاری برای مستندسازی دارد و سوژه‌های زیاد خوبی در آن نهفته است که تا بحال کمتر مستندسازی سراغش رفته است. برهمین مبنا، در سال‌های آینده نیز به پشتیبانی خداوند تصمیم داریم اختتامیه این جشنواره در خارج از تهران برگزار کنیم.

مقصد مهم ما دور هم جمع کردن تعدادی از مستندسازان شاخص سرزمین در خطه‌ای از ایران است که می‌تواند برکات بسیاری را برای سینمای مستند به همراه داشته باشد. دقت داشته باشید جشنواره تلویزیونی مستند به علت آنکه مدام پذیرای آثار مستندسازان از سراسر سرزمین بوده، بدون مکان است و همه مخاطبان می‌توانند فیلم های خود را به آن ارسال کنند.

– امسال ناظر پخش فیلم‌های متنوعی از نظر سوژه و بوم در جشنواره تلویزیونی مستند بودیم که قسمت بزرگی از آنها توسط مستندسازان کار اولی ساخته شده است؛ احتمالا این آثار از نظر فرم و ساختار دچار ضعف‌هایی باشند، آیا به هر حال ملزوم است فرصتی به این کارگردانان جوان داده بشود تا با نمایش فیلمشان از رسانه پرمخاطب تلویزیون، انگیزه اشکار کنند. آیا جشنواره تلویزیونی در سال‌های آتی تصمیم حرکت به سمت جشنواره‌های سینمایی و نمایش آثار ویترینی دارد یا به همان مسیر خود که معارفه فیلمسازان جوان شهرستانی است، ادامه می‌دهد؟‌

معتقدم جشنواره تلویزیونی توانسته به گستردگی خوبی بین فیلمسازان از اقصی نقاط ایران برسد و مستندسازان شهرستانی آن را شناخته‌اند. امکان پذیر برای برخی از مستندسازان شهرستانی که از قضا کارهای خوبی نیز می‌سازند، جشنواره‌های مستقر در تهران جذابیت چندانی نداشته باشد یا راهی برای رسیدن به آن برایشان فراهم نباشد، اما تلویزیون این امکان را به آنها می‌دهد تا اثرشان دیده بشود. از سویی دیگر، توانایی سال‌های قبل نیز نشان داده که فیلم‌های راه یافته به قسمت مسابقه که از تلویزیون پخش خواهد شد، زیاد دیده خواهد شد.

تلویزیون ظرفیت خوبی برای مستندهاست که ثروتی مهم برای جشنواره تلویزیونی به حساب می اید. تلاش می‌کنیم این ثروت را گسترش بدهیم تا مستندسازانی از سراسر سرزمین آثار خود را در جشنواره شرکت بدهند. برای مثال، امسال، فیلمی از شهر کاشان به نام مستند «شماره ۵» در جشنواره داشتیم که کارگردان جوانی دارد و تاثییر زیاد خوبی ساخته است. احتمالا این دست فیلم‌ها نتوانند زمان بسیاری برای وجود در دیگر جشنواره‌ها اشکار کنند اما تلویزیون این زمان را به آنها می‌دهد تا فیلمشان دیده بشود.

معتقدم تعداد بسیاری از فیلمسازان شهرستانی، پتانسیل زیاد خوبی برای پیشرفت و تبدیل شدن به مستندسازهای بزرگ دارند، فقط باید به آنها زمان داد تا هنرشان را به نمایش بگذارند.

– نظر شما درمورد نمایش مستندهایی از فرهنگ و رسوم و آداب منحصر به فرد شهرستان‌ها و روستاهای ایران در قاب تلویزیون چیست؟

بعضاً می‌بینیم برخی مستندسازان شهرستانی برای این که زمان‌های بهتر کاری اشکار کنند، به تهران مهاجرت می‌کنند؛ همین نوشته علتمی‌بشود تا آنها از سوژه‌های بومی خود غافل شوند. روستاهای ما تنوع سوژه‌ایِ زیاد خوبی برای تشکیل مستند دارند؛ این نوشته در حوزه‌های بسیاری همچون حیات وحش، مردم شناسی، محیط زیست، فرهنگ و آداب و … دیده می‌بشود.

– حتما شنیده‌اید که برخی منتقدین می‌گویند سوژه تعداد بسیاری از مستند‌ها در حال تکرار است و تنوع سوژه در مسیر افول قرار دارد؛ مسیر اصلاح این اتفاق از کجا می‌گذرد؟‌

به نظرم، مهم‌ترین راه، تحکیم مستندسازان شهرستانی است. باید آنها را ترغیب کنیم تا از شهر خودشان فیلم بسازند و دلواپس این نوشته نباشند که اگر به تهران نیایند، نمی توانند پیشرفت کنند.

من نمی‌گویم جشنواره تلویزیونی به تنهایی این نوشته را محقق می‌کند اما فکر می‌کنم آغازی برای این نوشته است که به مستندسازان شهرستانی بهای بیشتری بدهیم تا آنها بدانند که می‌توانند در شهر خودشان بمانند، فیلم بسازند، دیده شوند و جایزه بگیرند. مقصد مهم جشنواره تلویزیونی مستند وقتی محقق می‌بشود که فیلمسازی که در منطقه محروم فیلم می‌سازد، بستری برای دیده شدن داشته باشد.

– جشنواره تلویزیونی در دوره ششم خود با شعار حمایتاز فیلمسازان حوزه حیات وحش کار خود را اغاز کرد و در این دوره نیز جمعی از آنها مهمان اختتامیه بودند؛ دقت به این ژانر چه ابعادی دارد؟

تلاش کردیم که اگر مستندهای حیات وحش در جشنواره‌های دیگر کمتر دیده خواهد شد، در جشنواره تلویزیونی مستند مجال بیشتری برای دیده شدن اشکار کنند. منظورم جهت دادن به قضاوت‌ها برای انتخاب زیاد تر مستندهای حیات وحش نیست، بلکه مقصد ما تشویق مستندسازان حیات وحش برای وجود در این جشنواره و شرکت دادن آثارشان است. به همین علت تلاش کردیم در ترکیب هیئت داوران خود، همیشه یک مستندساز فعال در عرصه حیات وحش داشته باشیم. امسال آقای فتح الله امیری داور ما بودند.

به نظرم در ۷ دوره قبل قدم‌های خوبی برای حمایتاز این مستندسازان برداشته شده است. از نظر حق پخش حمایتبیشتری از فیلم‌های حیات وحش کردیم و پشتیبانی کردیم آثار ساخته شده در این ژانر زیاد تر دیده شوند. یقیناً این عمل ما برکت‌هایی هم داشت و شنیدم جشنواره سینما حقیقت نیز دقت بیشتری به این ژانر از مستند کرده است.

– شبکه مستند چطور از مستندسازان حوزه حیات وحش حمایتمی‌کند؟

همانطور که چندین دفعه اشاره شده است، مستندهای حیات وحش از نظر ساخت، گران‌تر از دیگر فیلم‌ها می باشند و زمان بیشتری برای ساخت آنها صرف می‌بشود. ما حواسمان به این نوشته بوده و بیشترین برآوردها در شبکه مستند، اختصاصی این مستندهاست که یقیناً همین برآورد نیز عدد چندان بسیاری به شمار نمی‌رود. تلاش کردیم در بودجه تعریف شده شبکه مستند، فیلم‌های گونه حیات وحش سهم بیشتری داشته باشد. معتقدم که مدیران شبکه مستند به این باور رسیده‌اند که مستند حیات وحش ایران، گونه زیاد مهمی است و باید برای آن زیاد تر کار بشود.

انتهای مطلب/