هرچه جلوتر می‌رویم، هوش مصنوعی شباهت بیشتری به‌ انسان‌ها اشکار می‌کند و از الگوریتم‌های پیشرفته، تکنیک‌های یادگیری ماشینی و میلیاردها کلمه برای تشکیل جواب‌های طبیعی و دلنشین منفعت می‌برد. حال سوال مهم اینجاست که علی‌رغم همه امکانات فراهم‌شده از سوی این دستیارهای هوشمند، آن‌ها چطور می‌توانند بر حریم خصوصی، هویت و روابط ما تأثیر بگذارند؟ در این مقاله حوالی اثرگذاری هوش مصنوعی بر قیمت‌ها و هویت انسان سخن بگویید می‌کنیم و آینده احتمالی هوش مصنوعی را به‌ عکس می‌کشیم.

هوش مصنوعی و خدمات آن

این روزها «مصطفی سلیمان»، هم‌بنیان‌گذار دیپ‌مایند و مدیرعامل Inflection.ai، روی گسترش چت‌بات «پی» (Pi) تمرکز دارد که چندی پیش نیز ناظر اراعه نسخه اندرویدی آن بودیم. به‌ حرف های او، چت‌بات پی را می‌توان در قامت «رئیس ستاد» قلمداد کرد که تعداد بسیاری از مشخصه‌های انسانی را میانه کار اراعه می‌دهد.

سلیمان درمورد قابلیت‌های جاری پی می‌گوید: «اگرچه این چت‌بات از انجام برخی دستورات همانند خرید غذا یا رزرو میز رستوران ناتوان است، اما در آینده تحت گفتن نماینده قانونی و قراردادی شما فعالیت خواهد کرد؛ بدین معنی که در مصرف منبع های مالی و انجام توافقات مربوط به آن نقش اختصاصی‌ای ایفا می‌کند؛ می‌تواند با مدیر تماس تلفنی برقرار کند و مذاکره با نمایندگان گوناگون را پیش ببرد.»

این نوشته مشخص می کند که هوش مصنوعی نقش محوری و کلیدی در برنامه‌های روزمره انسان دارد و امکان پذیر در آینده فراتر از یک دستیار هوشمند حرکت کند. اکنون هوش مصنوعی در انجام تعداد بسیاری از فعالیت‌های عادی نقش دارد و با پردازش درلحظه دیتاهای روز دنیا، بی‌وقفه سؤالات کاربران را جواب می‌دهد. اگرچه برخی امور همانند رزرو پرواز، نوبت‌گرفتن از مطب پزشک و کنترل منبع های مالی هم چنان توسط انسان‌ها مدیریت خواهد شد، اما طولی نمی‌کشد که وجود ابزارهای مولد در این قسمت‌ها را هم ناظر خواهیم می بود.

انگارً سرنوشت ما شبیه خلبان هواپیماست؛ بعد از تعیین مسیر، در کابین می‌مانیم و کنترل را به هوش مصنوعی می‌سپاریم، اما در صورت نیاز، مجدد کنترل را در دست می‌گیریم. بااین‌حال، نگرانی مهم این است که هوش مصنوعی خودش مقصد را تعیین و انتخاب کند.

ما در آینده کنترل تعداد بسیاری از فعالیت‌ها و انتخاب‌های روزانه خود را به دستیار هوش مصنوعی می‌سپاریم؛ از لیست خرید گرفته تا برنامه‌ریزی برای ملاقات‌های گوناگون. این دستیار با دیگر دستیارهایی که اعضای خانواده، دوستان و آشنایان با آن‌ها کار می‌کنند،‌ در ربط خواهد می بود. با گذر زمان، این دستیارها جدا گانه‌تر خواهد شد و درنهایت به گمان زیادً می‌توانند خودشان تصمیم بگیرند و این تصمیمات احتمالا چندان خوب نباشند.

به‌ همین علت، سلیمان اذعان دارد که ربط چت‌بات‌ها (Al to AI) باید به‌نحوی پیش برود که در تحلیل‌وتجزیه آن دچار مشکل نشویم. او می‌گوید: «ارتباطات هوش مصنوعی باید به سطح ساده‌ای محدود بشود. در این صورت می‌توانیم کارکرد و ارتباطات چت‌بات‌ها با یکدیگر را تحت نظر بگیریم.» با نظارت روی ربط چت‌بات‌ها، پیش‌بینی می‌بشود که روال گسترش‌شان با شدت کمتری پیش برود و ناظر تشکیل ربط کارآمد و مؤثر بین دستیارهای هوشمند باشیم.

دستیارهای هوشمند؛ گزینه‌ احتمالی برای سوءاستفاده

با استناد به مقاله تحقیقاتی «جاناتان گِرَچ» و «ناتانیل فست»، اساتید دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، هوش مصنوعی می‌تواند افراد را به انجام کارها یا رفتارهایی سوق دهد که پیش‌ازاین قادر به‌ انجام آن‌ها نبودند. این دو استاد با انجام تحقیقاتی، به این نوشته پی بردند که گسترش این فناوری مساوی است با افزایش احتمالی اعمال مجرمانه، نادرست و غیراخلاقی در بین افراد گوناگون جامعه:

«این فناوری (هوش مصنوعی) مردم را پرقدرت می‌کند؛ حال نگرانی اینجاست که آن‌ها با این قوت دست به چه کاری می‌زنند؟»

در سایت خبری خبرخوان آخرین اخبارحوادث,سیاسی,فرهنگ وهنر,اقتصاد و تکنولوژی,دفاعی,ورزشی,ایران,جهان را بخوانید.

«جاناتان گرچ»، استاد دانشگاه کالیفرنیا جنوبی

گرچ این چنین می‌گوید که منفعت گیری از عوامل هوش مصنوعی امکان پذیر به ازدست‌دادن ارتباطات انسانی و همدلی آن‌ها منجر بشود. او اشاره می‌کند که دستیاران هوشمند می‌توانند با کم‌رنگ‌کردن قیمت‌های بشری و تشکیل اختلال در تعامل های انسان‌ها با یکدیگر، انسانیت را در بین آن‌ها کم‌رنگ کنند.

جنبه منفی دیگر سوءاستفاده‌های احتمالی است که در تجارت یا فروش محصولات انجام می‌بشود. برای مثال، شما می‌توانید با دستکاری احساسات یا نشانه‌های غیرکلامی همچون حالت چهره یا لحن صدا از طریق ChatGPT، محصولتان را با قیمت بالاتری به فروش برسانید.

ترغیب مردم به خرید محصول گران‌تر با منفعت‌گیری از این چنین حقه‌هایی، یک سناریوی خطرناک است که در آن هوش مصنوعی می‌تواند از روان‌شناسی انسان – که مطالعه ذهن و حرکت اوست –سوءاستفاده کرده و افراد را قانع به‌ انجام کارهایی کند که احتمالا مایل به آن نباشند یا سودی برایشان نداشته باشد.

انسان باید از تأثیر دستیارهای هوشمند بر زندگی خود آگاه باشد و راهی برای متعادل‌کردن مزایا و معایب آن بیابد. ابزارهای هوش مصنوعی مولد می‌توانند استقلال، خلاقیت و توانایی‌های اجتماعی بشر را در برخی کارها و تعامل های مرسوم انسان‌ها، تضعیف کنند.

آیا انسان‌ها می‌توانند با تحول نقش دستیاران هوش مصنوعی سازگار شوند؟ آیا بشریت می‌تواند انسانیت خود را در روبه رو با ماشین‌های هوشمند نگه داری کند؟ همه این‌ موارد سؤالاتی می باشند که باید به‌جستوجو پاسخی برای آن‌ها می بود.