در دنیایی که تنش های ژئوپلیتیکی و رقابت های منطقه ای روال روابط بین الملل را شکل می دهد، رقابت بین عربستان سعودی و ایران به گفتن یکی از مهم ترین و ماندگارترین رقابت ها در خاورمیانه نقل است. هر دو سرزمین با تاریخ غنی، ذخایر عظیم نفتی و موقعیت های استراتژیک خود، از دیرباز بازیگران کلیدی در مناسبات قوت منطقه بوده اند. در قلب این رقابت نه تنها درگیری ایدئولوژی های سیاسی و باورهای مذهبی، بلکه رقابت مداوم برای اثبات سلطه نظامی دو سرزمین در منطقه ای عمدتاً بی ارامش نیز وجود داشته است.
این مقاله به قیاس دقیق قوت نظامی عربستان سعودی و ایران, دو سرزمین بزرگ و تاثیرگذار در خاورمیانه می پردازد. ما جنبه های گوناگون نیروهای مسلح هر دو سرزمین از جمله اندازه, تجهیزات, قابلیت ها و نفوذ منطقه ای آن ها را تحلیل می کنیم. مقصد ما از بازدید این عوامل مهم, اراعه تصویری روشن تر از توازن نظامی بین این دو سرزمین و پیامدهایی است که برای منطقه گسترده تر به همراه دارد.
شرایط خدمت نظامی در ایران: ۱۸ سال همه برای خدمت سربازی اجباری، ۱۶ سال برای داوطلبان، ۱۷ سال برای نیروهای انتظامی، ۱۵ سال برای نیروهای بسیج، ضمانت خدمت سربازی سربازی ۱۸ ماه، زنان معاف از خدمت سربازی.
شرایط خدمت نظامی در عربستان: ۱۷ حداقل سن قانونی برای خدمت سربازی داوطلبانه است؛ بدون سربازی اجباری.
بودجه نظامی
- بودجه نظامی عربستان سعودی نزدیک به ۷۱ میلیارد دلار است.
- بودجه نظامی ایران نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار است.
نیروی انسانی
عربستان سعودی
- جمعیت کل: ۳۵,۹۶۰,۰۰۰ نفر
- پرسنل فعال : نزدیک به ۲۵۷,۰۰۰ نفر
- پرسنل ذخیره : ۰
- تعداد افرادی که هر سال به سن خدمت نظامی می رسند: ۶۱۱,۳۱۷ نفر
- نیروی کار حاضر: ۱۶,۰۶۰,۰۰۰ نفر
- حاضر برای خدمات نظامی : تقریباً ۱۷,۱۸۹,۰۰۰
- نیروهای شبه نظامی: ۱۵۰,۰۰۰ نفر
ایران
- جمعیت کل: ۸۷,۶۰۰,۰۰۰ نفر
- پرسنل فعال: تقریباً ۶۱۰,۰۰۰ نفر
- پرسنل ذخیره: نزدیک به ۳۵۰,۰۰۰ نفر
- پرسنل ذخیره: ۳۵۰,۰۰۰ نفر
- تعداد افرادی که هر سال به سن خدمت نظامی می رسند: ۱,۴۰۱,۴۵۴ نفر
- نیروی کار حاضر: ۲۷,۶۸۲,۰۰۰ نفر
- حاضر برای خدمات نظامی : تقریبا ۴۱,۱۶۷,۷۱۰
- نیروهای شبه نظامی: ۲۲۰,۰۰۰ نفر
نیروی زمینی
در سایت خبری خبرخوان آخرین اخبارحوادث,سیاسی,فرهنگ وهنر,اقتصاد و تکنولوژی,دفاعی,ورزشی,ایران,جهان را بخوانید.
عربستان سعودی
- تانک ها: تقریباً ۱,۴۸۵ دستگاه
- خودروهای رزمی زرهی: نزدیک به ۲۰,۶۹۴ دستگاه
- توپخانه خودکششی: نزدیک به ۱,۲۳۶ دستگاه
- توپخانه کششی: نزدیک به ۲,۰۱۷ دستگاه
- توپخانه راکتی متحرک: ۴۹۰ دستگاه
ایران
- تانک ها: تقریباً ۱,۹۹۶ دستگاه
- خودروهای رزمی زرهی: نزدیک به ۶۵,۷۶۵ دستگاه
- توپخانه خودکششی: نزدیک به ۵۸۰ دستگاه
- توپخانه کششی: نزدیک به ۲,۰۵۰ دستگاه
- توپخانه راکتی متحرک: ۷۷۵ دستگاه
نیروی هوایی
عربستان سعودی
- کل پرنده های نظامی: نزدیک به ۹۱۴ فروند
- هواپیمای جنگنده: نزدیک به ۲۸۳ فروند
- هواپیمای ترابری: نزدیک به ۴۹ فروند
- هواپیمای تهاجمی: نزدیک به ۸۱ فروند
- هواپیماهای آموزشی ۲۰۲ فروند
- هواپیماهای ماموریت اختصاصی: ۱۵ فروند
- هواپیماهای سوخت رسان: ۲۲ فروند
- هلیکوپترها: نزدیک به ۲۶۲ فروند
- هلیکوپترهای تهاجمی: ۳۴ فروند
- تعداد پهپادها: نامشخص
ایران
- کل پرنده های نظامی: نزدیک به ۵۵۱ فروند
- هواپیمای جنگنده: نزدیک به ۱۸۶ فروند
- هواپیمای ترابری: نزدیک به ۸۶ فروند
- هواپیمای تهاجمی: نزدیک به ۲۳ فروند
- هواپیماهای آموزشی ۱۰۲ فروند
- هواپیماهای ماموریت اختصاصی: ۱۰ فروند
- هواپیماهای سوخت رسان: ۷ فروند
- هلیکوپترها: نزدیک به ۱۲۹ فروند
- هلیکوپترهای تهاجمی: ۱۳ فروند
- تعداد پهپادهای بزرگ نظامی: نزدیک به ۸۳ فروند
نیروی دریایی
عربستان سعودی
- مجموع ناوگان دریایی: نزدیک به ۵۷ فروند
- ناو هواپیمابر: ۰
- کشتی های گشتی: ۳۹ فروند
- کشتی های مین گذار یا مین روب: ۳ فروند
- ناوشکن: ۰
- رزمناو: ۷ فروند
- ناوچه: ۴ فروند
- زیردریایی ها : ۰
ایران
- مجموع ناوگان دریایی: نزدیک به ۱۰۱ فروند
- ناو هواپیمابر: ۰
- کشتی های گشتی: ۲۱ فروند
- کشتی های مین گذار یا مین روب: ۱ فروند
- ناوشکن: ۰
- رزمناو: ۷ فروند
- ناوچه: ۳ فروند
- زیردریایی ها : ۱۹ فروند
قیاس قوت اقتصادی
عربستان سعودی
- تشکیل ناخالص داخلی: ۱.۸۰۷ تریلیون دلار
- بدهی خارجی: ۲۰۵,۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار
- منبع های خارجی: ۴۷۳,۸۹۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار
- قوت خرید: ۱,۵۹۴,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار
- تشکیل نفت: ۱۰,۸۱۵,۷۰۰ بشکه در روز (رتبه دوم جهان)
- مصرف نفت: ۳,۱۸۵,۰۰۰ بشکه در روز (رتبه ۱۰۹ جهان)
- منبع های نفتی اثبات شده: ۲۶۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ بشکه (رتبه دوم جهان)
- تشکیل گاز طبیعی: ۱۱۳,۷۷۶,۶۴۸,۰۰۰ متر مکعب (رتبه هشتم جهان)
- مصرف گاز طبیعی: ۱۱۳,۷۷۶,۶۴۸,۰۰۰ متر مکعب (رتبه ۱۰۳ جهان)
- منبع های گازی اثبات شده: ۹,۴۲۲,۸۱۲,۰۰۰,۰۰۰ متر مکعب (رتبه ششم جهان)
- تشکیل زغال سنگ: ۰
ایران
- تشکیل ناخالص داخلی: ۳۶۶.۴۳۸ میلیارد دلار
- بدهی خارجی: ۸,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار
- منبع های خارجی: ۱۲۷,۱۵۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار
- قوت خرید: ۱,۳۱۹,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار
- تشکیل نفت: ۳,۴۵۰,۰۰۰ بشکه در روز (رتبه نهم جهان)
- مصرف نفت: ۱,۹۳۵,۰۰۰ بشکه در روز (رتبه ۱۰۳ جهان)
- منبع های نفتی اثبات شده: ۲۱۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ بشکه (رتبه سوم جهان)
- تشکیل گاز طبیعی: ۲۳۷,۵۶۱,۴۱۵,۰۰۰ متر مکعب (رتبه سوم جهان)
- مصرف گاز طبیعی: ۲۲۰,۷۰۴,۲۸۲,۰۰۰ متر مکعب (رتبه ۱۰۶ جهان)
- منبع های گازی اثبات شده: ۳۳,۹۸۷,۲۹۶,۰۰۰,۰۰۰ متر مکعب (رتبه دوم جهان)
- تشکیل زغال سنگ: ۲,۸۷۳,۰۰۰ تن
اگر عربستان و ایران به جنگ بروند چه فردی پیروز خواهد شد؟
پیش بینی نتیجه یک جنگ فرضی بین عربستان سعودی و ایران یک مساله پیچیده و حساس است. ملزوم به ذکر است که این چنین مناقشه ای نه تنها برای این دو سرزمین بلکه برای کل منطقه و به طور بالقوه جهان پیامدهای مخربی خواهد داشت. عوامل ژئوپلیتیکی، اقتصادی و نظامی همه انها در تعیین نتیجه این چنین درگیری نقش خواهند داشت. در اینجا چند عامل را باید در نظر گرفت:
قوت نظامی: هم عربستان و هم ایران قابلیت های نظامی قابل توجهی دارند. عربستان سعودی یک ارتش تجهیزبه سیستم های تسلیحاتی پیشرفته دارد که عمدتاً توسط کشورهای غربی تامین می شود، در حالی که ایران دارای یک نیروی نظامی دائمی بزرگ تر با تسلیحات تشکیل داخل است. نتیجه یک جنگ می تواند تحت تاثییر کارایی نیروهای وابسته هر یک از آن ها باشد، اما پیش بینی آن بدون سناریوهای دنیای واقعی دشوار است.
اتحاد ژئوپلیتیک: هر دو سرزمین متحدان و شرکایی در منطقه دارند. درگیری بین عربستان سعودی و ایران می تواند کشورهای دیگر را داخل این درگیری کند و جنگی پیچیده و بالقوه بزرگ تر تشکیل کند. به گفتن مثال، ایران با گروه هایی در لبنان، سوریه و عراق اتحاد دارد، در حالی که عربستان سعودی با دیگر کشورهای عرب خلیج فارس متحد است.
تاثییر اقتصادی: جنگ در منطقه به گمان زیاد تشکیل و توزیع نفت را مختل کرده و اقتصاد جهانی را تحت تاثییر قرار خواهد داد. عربستان سعودی و ایران هر دو از تولیدکنندگان بزرگ نفت می باشند و درگیری می تواند تبدیل اختلال در تامین انرژی شود و کشورهای جهان را تحت تاثییر قرار دهد.
مداخله بین المللی: جامعه بین الملل، از جمله قوت های جهانی همانند ایالات متحده، روسیه و چین، به گمان زیادً در برخی از ظرفیت ها، چه از نظر دیپلماتیک و چه از نظر نظامی، دچار خواهند شد که می تواند بر روال درگیری تاثییر بگذارد.
ایران قوی تر است یا عربستان؟
با دقت به آنچه حرف های شد عربستان سعودی در عرصه قوت اقتصادی، مدرن بودن تجهیزات نظامی، اتحادهای فراملی، مراودات تجاری، نیروی هوایی و جغرافیا برتر از ایران است. اما ایران از لحاظ جمعیت، نیروی نظامی، نیروی زمینی، نیروی دریایی، منبع های طبیعی و لجستیک شرایط بهتری نسبت به عربستان دارد. در کل او گفت که نوعی اعتدال نسبی بین قوت نظامی ایران و عربستان برقرار است و هیچ کدام برتری مطلقی نسبت به فرد دیگر ندارد.
منبع