آقای بهرام! «راز بقا» و «کارگاه کاستر» را فراموش نمی کنیم_خبرخوان

به گزارش خبرنگار فرهنگی ، ششم خردادماه، سالروز سفر ابدی یکی از بزرگان دوبله پرویز بهرام است. او را می‌توانیم در کنار حسین عرفانی، بهرام زند، خسرو خسروشاهی، ناصر طهماسب، چنگیز جلیلوند، منوچهر اسماعیلی، ناصر ممدوح، نصرالله مدقالچی، منوچهر والی‌زاده و تعداد بسیاری دیگر از طلایه‌داران دوبله سرزمین بنامیم. 

طلایه‌دارانی که امروز یا فوت کرده‌اند و یا به علت کهولت و بیماری کمتر می‌توانند همچون قبل فعالیت داشته باشند. به همین خاطر از سویِ برخی همانند تورج نصر و تعداد بسیاری دیگر این نگرانی‌ها وجود دارد نسل تازه دوبلورهای تلویزیون نتوانند قوت و قوتِ دوبلورهای قبل را تکرار کنند. 

تعداد بسیاری این قوت و قوت را در تیپ‌سازی‌ها و اتفاقات منحصر به فرد این دوبلورهای کاربلد و کاردان که نام‌شان امروز جاودانه شده،‌ می‌دانند. اتفاقی که کمتر امروز در بینِ دوبلورهای تازه ما می‌افتد که بتوانیم از بینِ آنها به یک تیپ‌سازی درست در دوبله دست اشکار کنیم. 

شغلی که هنرمندانش یا همان خوش صداهای خلاق نمی توانند جستوجو دستمزدهای شگفت و غریب در آن باشند. همان‌‌طور که تورج نصر روزی در او مباحثه با خبرنگار تسنیم به دستمزدهای نازل این حرفه اشاره کرد. اما بزرگانِ‌ دوبله چندین دفعه این مسئله را نقل کرده‌اند که عشق و علاقه خاصی در این حرفه وجود دارد که کمتر می‌توان در دیگر شاخه‌های هنری آن را اشکار کرد.

بدون شک یکی از بزرگان این حرفه، پرویز بهرام است که به مناسبت سالروز درگذشت او نیم‌نگاهی به کارنامه کاری و شخصی او داریم:

پرویز بهرام ۴ مرداد ۱۳۱۲ در تهران متولد شد. این بازیگر تئاتر و مدیر دوبلاژ دانش‌آموخته‌ کارشناسی حقوق قضایی می بود. صدای این هنرمند از جمله صداهای ماندگار دوبله‌ ایران ابود و بی‌گمان یکی از ماندگارترین صداهای او در مستند «جاده‌ ابریشم» و «کاراگاه کاستر» آشنای گوش‌های ایرانیان است.

او کار در عرصه دوبله را از سال ۱۳۲۸ با فیلم ایتالیایی «هنرپیشه» اغاز‌کرد. صدای این هنرمند از جمله صداهای ماندگار دوبله‌ ایران ابود و بی‌گمان یکی از ماندگارترین صداهای او در مستند «جاده‌ی ابریشم» و «کاراگاه کاستر» آشنای گوش‌های ایرانیان است.

.

اغاز فعالیت و شهرت با راز بقا

زنده یاد بهرام فعالیت خود را سال ۱۳۲۴ در ۱۲ سالگی با کار بازیگری در تئاتر اغاز کرد. در سال ۱۳۲۹ هنگامی ۱۷ ساله می بود از طریق یک ملاقات با مرحوم جعفر والی صدایش کشف و به دوبله دعوت شد و کار او را با دوبله یک فیلم ایتالیایی بنام هنرپیشه اغاز کرد. ایشان فارغ التحصیل هنرستان عالی هنرپشگی هم می‌باشند.

شهرت استاد بهرام با مستند جاده ابریشم اغاز شد سپس صدای ایشان سپس در سریال معروف به کاراگاه فهمیدن نیز زیاد مورد استقبال قرار گرفت. اما زیاد تر مردم صدای او را با مستند راز بقا می‌شناسند.

مدیر دوبلاژ، وکیل دادگاه و همکاری با فروغ فرخزاد

در سال ۱۳۳۴ در زمان تاسیس تلویزیون ملی استاد بهرام به همراه هوشنگ لطیف پور و تنی چند از بزرگان دوبله، تکه فنی واحد دوبلاژ را در تلویزیون تأسیس کردند. استاد بهرام می‌گوید وکالت را به علت هنر دراماتیکی که در نفش خود دارد برگزیده است، او سال‌ها به طور عام المنفعه به شغل وکالت مشغول می بود. ایشان در سال ۱۳۴۸ فارغ‌التحصیل حقوق قضایی شدند. پرویز بهرام سال‌ها با همسرش ایران شاداب زندگی زیاد بامحبت و عاشقانه‌ای داشت، ثمره این زندگی یک دختر و یک پسر و دو نوه است.

استاد بهرام در مصاحبه‌ای حرف های می بود: «در سال ۱۳۴۱ در استودیو گلستان فیلمی می بود به نام مُهر هفتم تاثییر برگمان که خانم فروغ فرخزاد همراه با من در آن فیلم به گفتن دوبلور وجود داشتند که کار قوی ایشان تحسین همه همکاران را برانگیخته می بود»

.

صدای ماندگار «بهرام» در نقش ابوموسی اشعری/ روایت داریوش ارجمند

سریال امام علی(ع) چندین دفعه از تلویزیون پخش شده است و در بین همه اتفاقات قشنگ و جذابیت این مجموعه ماندگار، سکانس‌های ابوموسی اشعری و صدای ماندگار پرویز بهرام نیز در نوع خودش دلنشین دقت است. نقشی که به تعبیر داریوش ارجمند شخصیت چند بعدی داشت و مرحوم عباس امیری به خوبی ایفا کرد. او به خبرنگار خبرگزاری تسنیم او گفت: در دوبله هم چند بعدی بودن این شخصیت به خوبی روی کاراکتر نشست. چون استاد برجسته ای به نام “پرویز بهرام” دوبله اش کرد.

ارجمند اصرار کرد: قطعا “بهرام” آنقدر به مولای متقیان ارادت داشت که از هیچ کوششی برای هنرنمایی در سریال ماندگار این حضرت، کوتاه نکرد. دوست داشت کار ماندگارش در این سریال زبانزد خاص و عام باشد و همیشه حرف های‌ام شناسنامه‌ای ماندگار برای این نقش رقم زد.

او گفت: بهرام یک هنرمند با دانشی می بود که خاک صحنه خورده می بود. هم اتلو را بازی کرد و هم به جایش سخن بگویید کرد. در دوبله او را به صداپیشه فرهنگی می شناسند چون منش هنری و صدای بی نظیرش مولد فرهنگ غنی ایران و ایرانی می بود. امیدوارم هنرمندان نسل تازه مشی این هنرمند را سرلوحه گسترش و پیشرفت خودشان قرار دهند.

روایتی از منوچهر والی‌زاده و صدایی که فرهیخته ماند

منوچهر والی‌زاده دوبلور پیشکسوت، مرحوم بهرام را جزو اولین های دوبله ایران دانست و به خبرنگار خبرگزاری تسنیم او گفت: بهرام جزو اولین‌های هنر دوبله ایران می بود که برای همیشه افتخار می‌کنم با او همکار بوده‌ام و از او آموخته‌ایم. چون صدایی می بود که رنگ و بوی فرهیختگی داشت. او را به صدای اتلو و نمایشنامه‌های شکسپیر می‌شناسیم. از تئاتر به دوبله آمده می بود و دوبله تله تئاتر را خوب می شناخت؛ می‌دانست دوبله مستند، سریال، فیلم و تله تئاتر چه تفاوت‌هایی با هم دارند.  

والی‌زاده اصرار کرد: صدای ماندگاری می بود که اگر بگویم تکرار نمی‌شود اغراق نکرده‌ام. سال‌ها باید چشم به راه بمانیم این چنین صدای قوی، این چنین هنرمند خوش حرکت و خوش قریحه‌ای به نام پرویز بهرام متولد شود یا از خلأ این چنین بزرگی در بین هنرمندان مان برای همیشه رنج خواهیم برد.

 او گفت: بهرام بهترین «شکسپیرین» ایران می بود و نقش «اتللو» را هم در زمان‌های قبل ایفا کرده می بود. بهرام مردی زیاد باسواد، باوقار و مهربان بودند. در همه این مدتی که با او همکار بودم، هیچ زمان ندیدم با فردی بداخلاق باشد یا به فردی توهین کند. وجود او برای همه ما افتخارآفرین بوده، هست و ماندگار خواهد ماند.

بیماری و درگذشت

پرویز بهرام در طول بیشتر از نیم قرن فعالیت حرفه‌ای، در دوبله و گویندگی فیلم‌های بسیاری وجود داشته است. دوبله‌ی نقش‌هایی، چون «فهمیدن» در مجموعه پلیسی «فهمیدن»، «کِرِس» در سریال بازرس، «نیکول» پدر مارکو در سریال «مارکوپولو»، «ابوموسی اشعری» در سریال «امام‌علی (ع)» و گویندگی در مستندهایی، چون جاده ابریشم و مسلمانان را به یادگار گذاشته است.

«پرویز بهرام» صدای ماندگار دوبلاژ ایران از سال ۱۳۹۳ دچار سرطان کلیه و شیمی درمانی شد و در اواخر هم به علت اسید اوریک بالا امکان حرکت و راه رفتن را نداشت تا این که ششم خردادماه سال ۱۳۹۸ به رحمت خدا رفت.

انتهای مطلب/