به گزارش خبرخوان
به گزارش خبرنگار فرهنگی ، هنگامی که گسترش فرهنگِ زبان فارسی در صداوسیما جدی شد، برنامهسازی در دستور کار قرار گرفت و تلاش شد تا مجریان تلویزیون سردمدار این فرهنگسازی باشند؛ خبرهایی از قسمتنامه تازه اداره بازرگانی برای جلوگیری از تبلیغ آگهی با نامهای خارجی به گوش رسید.
حتی ماجرای دو نرخه شدن تبلیغات بازرگانی تلویزیون به اوج خودش رسید. اتفاقی که غلامعلی حدادعادل به گفتن رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی از ارزان شدن آگهیهای تبلیغاتی که نام فارسی را برای کالای تجاری و تبلیغیشان برمیگزینند و گران شدن تبلیغاتی که کماکان اصرار به واژگان لاتین و خارجی دارند.
اما در این بین هنگامی امثال برنامه «پانتولیگ» و دیگر برنامههای تلویزیون که از عناوین بیگانه منفعت گیری میکنند مورد انتقاد جلسات شورای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی قرار میگیرند. یاسر احمدوند در نشست شورای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی به گفتن معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجدد این تذکر را تکرار میکند.
«در زمان حاضر سیما ۹ برنامه روی آنتن خود دارد که عناوین بیگانه دارند، ما ابلاغهای ملزوم را در این عرصه انجام دادهایم اما اثری ندارد. به شورای نظارت هم نامه نوشتهایم ترتیب اثری داده نشده است.»
بعد از او حدادعادل پرده از آگهیهای بازرگانی خارجی برمیدارد که با وجودِ گران بودن نرخهایشان اصرار به نامگذاریهای خارجی دارند. در حالیکه زیاد نامهای فارسی زیبایی را میتوانند جانشین نامهای خارجیشان کنند. این مسئله برای نامگذاری برنامههای ایرانی هم صِدق میکند.
هم چنان که کپیکاری از برخی شوها و برنامههای خارجی در تلویزیون و شبکه نمایشخانگی ادامه دارد حداقل در کنار ایرانیزه کردن آیتمها و قسمتهای گوناگون این برنامهها، از نام نیکوی فارسی هم منفعت گیری شود نه این که هم نعل به نعل برنامههای خارجی کپی شوند و هم از نامهای خارجی منفعت ببرند.
به نظر میرسد با حرکت دو نرخه آگهیهای بازرگانی جلوی تبلیغ کردن در تلویزیون با نام خارجی گرفته نشده میبایست از بستههای تشویقی به سمت مانعتراشی حرکت کرد. یقیناً همگان میدانند قسمت عمدهای از درآمد تلویزیون از آگهیهای بازرگانی است اما یکی از ارکان مهم پاسداشت زبان فارسی در صداوسیما به تبلیغات تلویزیونی برمیگردد و این امکان وقتی فراهم میشود صاحبان اندوختهها و کالاها به سمت نامگذاری فارسی و ایرانی سوق اشکار کنند.
هرچند امروزِ تلویزیون را نمیتوان با دیروز تلویزیون که همه مجریان و کارشناسان برنامهها از واژههای خارجی منفعت گیری کنند، قیاس کرد. اصلاً «سرزمین شعر» و برخی از برنامههای دیگر در این مسیر حرکت میکند که فارسی در تلویزیون پاس داشته شود.
چرا که چندین دفعه رهبر معظم انقلاب در دیدارهای گوناگون خصوصاً با شاعران، مطالبه جدّی نسبت به زبان فارسی و پاسداشت آن داشته است. هرچند که در حاشیه امسالِ نمایشگاه کتاب هم در او مباحثه با یکی از ناشران این جدّیت در گفتار معظمله کاملاً دیده شد که منفعت گیری از واژگان خارجی را نمیپسندند.
به نظر میرسد مسئولان امر، تهیهکنندگان و برنامهسازان فرمایشات مقام معظم رهبری در این عرصه را مرور کنند. جایی که ایشان با انتقاد از ولنگاری زبانی و ساخت لفظی زیاد نازل برخی ترانهها و پخشِ آنها از صداوسیما فرمودند: «زبان فارسی قرنهای متمادی است که عمدتاً بهوسیله شاعران بزرگ نگه داری شده و اینگونه سالم و فصیح به دست ما رسیده است، به این علت ما باید حرمت زبان را نگه داری کنیم و اجازه نداریم با بیمبالاتی آن را به دست فلان ترانهسرای بیهنر بدهیم که الفاظ را خراب کند و سپس نیز با پول بیتالمال در صداوسیما و دستگاههای دولتی و غیردولتی پخش شود.»
این چنین جایی که نگرانیشان را رسماً از پاسداشت زبان فارسی اظهار میکنند. «راجع به زبان فارسی بنده در حقیقت نگرانم. من از صداوسیما گلهمندم؛ بهجای این که زبان صحیح و معیار و صیقلخوردهی کاملاً درست را ترویج کند، زبان بیهویت را ترویج میکند، زبان بیهویتی که بعضی اوقات غلط و بدتر از همه پُر از تعبیرات فرنگی و خارجی است. هنگامی یک مجری یک تعبیر فرنگی از یک مترجم یا نویسنده را در صداوسیما تکرار میکند، جهت عمومی شدن آن لغت و آلوده شدن زبان به زوائد زیان اورّ میشود. ما داریم مفت زبان خودمان را آلوده میکنیم.
اما ماجرای منفعت گیری از اسامی خارجی در آگهیهای بازرگانی جدی است؛ جایی که حدادعادل هم به گفتن رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی به این منفعت گیری از واژهها در آگهیهای بازرگانی انتقاد دارد و از صاحبان کالا که عناوین و اسامی خارجی روی کالاها و محصولاتشان میگذارند گله های کرد. او باور دارد که باید عدم تبلیغ این کالاها در یک بازه وقتی معقول تا اصلاح نام و عنوانشان در دستور کار تلویزیونیها قرار بگیرد. به طوری در پَسِ نمایش تجمل و اشرافیگری در تبلیغات تلویزیون، این عیب به طور ملموس دیده میشود؛ برخی از کارشناسان نیز باور دارند تعداد بسیاری از اسامی کالاهای خارجی تبلیغ شده در شبکههای انگلیسیزبان نیست، بلکه آگهی کالاهای ایرانی در صدا و سیمای خودمان است. آنها خواستار پاسداشت زبان فارسی شدهاند.
یقیناً در عین حال پیگیریهای خبرنگار تسنیم مشخص می کند اداره بازرگانی صداوسیما بخشنامهای در رابطه با پاسداشت زبان فارسی و مراعات هنجارهای زبان فارسی به همه شرکتهای طرف قراردادش ابلاغ و آنها را مکلف کرده برای منفعت گیری حداکثری از زبان فارسی عمل کنند.
پیش از این بخشی از این عیب به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم برمیگشت که به اسامی خارجی محصولات ایرانی مجوز میدادند که فقطً صنایع خوراکی هم نبودند و حتی خودروهای ایرانی هم با نام انگلیسی اراعه میشدند. در این دولت، نسبت به پاسداشت زبان فارسی و جلوگیری از مجوز دادن به محصولات ایرانی با نام خارجی تلاش شده است اما باید این تلاش قدرتمندانهتر و به شکل بازدارندگی پیش برود تا فرهنگِ نامگذاری ایرانی و پاسداشت زبان فارسی بیشتر از پیش گسترش اشکار کند.
انتهای مطلب/
دسته بندی مطالب
اخبار کسب وکار
منبع