چرا ساخت سریال سلمان فارسی برای تاریخ و فرهنگ مهم است؟_خبرخوان

به گزارش خبرنگار فرهنگی ، امروز هفتم ماه صفر بنا به اظهار شورای فرهنگ عمومی سرزمین چند سالی است که روز سلمان فارسی نامگذاری شده است. علت این نامگذاری یقیناً شگفت است. زمان دقیق تولد و درگذشت سلمان اشکار نیست. نه روز که حتی ماه و سال‌های آن را نیز به طور تقریبی گفتن می‌کنند و بین مورخان اختلاف وجود دارد. حتی اگر ماجرای حفر خندق برای جنگ احزاب نیز مبنای نامگذاری این روز باشد، مطابق اکثر اقوال جنگ احزاب ۱۷ شوال سال پنجم هجری رخ داده است که هفت ماهی با صفر فاصله دارد.

الا ایحال احتمالا بهتر می‌می بود همانند اکثر مشاهیر ایرانی همانند رازی و فردوسی و … روزی در تقویم شمسی به نام سلمان فارسی نامگذاری می‌شد تا هم ایرانی بودن وی زیاد تر مورد دقت قرار گیرد و هم روزی ثابت و نه متغییر در تقویم شمسی تثبیت شود تا همه بدانند دقیقاً چه روزی، روز سلمان فارسی است. نهایتاً با عبور از همه این نکات، این روز بهانه‌ای است تا زیاد تر به این یار ایرانی پیامبر دقت کرد. مردی که جایگاهی رفیع بین اصحاب کبار داشت و حدیث متواتر «سلمان منا اهل البیت» او را به جایگاهی در حد معصومیت رسانده است.

وی از یاران نزدیک امام علی(ع) محسوب می‌شد و جمله فارسی معروف «کردید و نکردید» حوالی اتفاق سقیفه بنی ساعده منسوب به اوست. روحیه حقیقت‌جویی‌اش، او را که روزبه و فرزند یکی از بزرگان جی اصفهان می بود، شهر به شهر و دین به دین چرخاند تا با عبور از زرتشتیّت، مسیحیّت، یهودیّت و مذاهب مانوی و مزدکی به ساحل اسایش اسلام برسد. مردی که در عمر طویل خود هزاران کیلومتر را بین جی، دمشق، موصل، نصیبین و عموریه گذراند تا سرانجام در مدینه، پیامبر آخرالزمان را بیابد.

شخصیت سلمان فارسی تلفیق ظرفیت‌های مساعد همانند روحیه حق‌طلبی و حقیقت‌جویی ایرانیان و سابقه طویل ارادت آنها به امامان شیعه و جهان‌شمولی دین مبین اسلام محسوب می‌شود و الگویی تراز از یک ایرانی مسلمان شیعی است. با وجود این چنین جایگاه رفیعی آنچنان که باید و احتمالا به شخصیت والا نپرداخته‌ایم. مروری بر آثار مکتوب حاضر گواه این کم‌کاری است.

هم چنان کتاب «نفس الرحمن فی فضائل سلمان» که میرزا حسین بن محمد تقی نوری طبرسی معروف به محدث نوری از علمای دوران قاجار و دایی شیخ فضل الله نوری نوشته و با نام «سلمان نامه» توسط ایاد کمالی و با نام دیگر «سلمان فارسی از سپاهان تا مدائن» توسط سید حسین افتخارزاده تصحیح و ترجمه شده، یکی از با اهمیت ترین منبع های در این حوزه است. کتاب‌های دیگر همانند «پارسای پارسی» که توسط محمدرضا ترکی حوالی جایگاه سلمان در ادب فارسی نوشته شده، رمان «سلمان ما» تاثییر رضا اسدی کاشانی، «سلمان فارسی» تاثییر علامه سید جعفر مرتضی عاملی، «سلمان پاک» نوشته لویی ماسینیون و ترجمه علی شریعتی، و «بازدید سیر زندگی، حکمت و حکومت سلمان فارسی» نوشته عطالله مهاجرانی و… نیز انتشار شده‌اند که قسمت عمده‌ای از آنها مربوط به سالیان قبل‌اند.

در حوزه نمایش نیز مجموعه انیمیشنی سلمان فارسی نزدیک به یک دهه قبل ساخته و از تلویزیون پخش شده است. پنج سال پیش فیلم مستند داستانی یک ساعته «روزبه» را ازهر خمیس کارگردان عراقی به خواست موسسه الکفیل ساخت که قسمت‌هایی از آن در ایران فیلمبرداری شده می بود. نزدیک به دو دهه پیش نیز انیمیشن «Salman the Persian» به خواست کویتی‌ها و توسط آمریکایی‌ها ساخته شد.

با دقت به کارهای مقداری که برای معارفه این شخصیت شده، ساخت سریال سلمان فارسی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. سریالی که این روزها و در گرمای تابستان در منطقه شاهرود مشغول فیلمبرداری است. سریالی به کارگردانی و نویسندگی داوود میرباقری و تهیه‌کنندگی حسین طاهری که به خواست سیما فیلم و توسط شرکت زلال فیلم به میانه ساخت فصل ایران باستان خود رسیده است. فیلمبرداری سریال از اواخر سال ۱۳۹۸ اغاز شد و با تکمیل فیلمبرداری فصل بیزانس، فیلمبرداری سخت‌ترین و پیچیده‌ترین قسمت آن یعنی ایران باستان از مرداد سال پیش اغاز شده و تا سال سپس به آخر می‌رسد و آنگاه فصل سوم و پایانی یعنی حجاز نیز تصویربرداری خواهد شد.

ساخت سریال‌هایی همچون «سلمان فارسی» نه تنها به ارتقاء فرهنگ و تاریخ‌نگاری پشتیبانی می‌کند بلکه در تحکیم هویت ملی و مذهبی نیز تأثیر بسزایی دارد. این سریال‌ها به اختصاصی هنگامی که به شخصیت‌های تاریخی و مذهبی پرداخته می‌شود، زمان‌های منحصر به فردی را برای معارفه و ترویج فرهنگ و آموزه‌های اسلامی و ایرانی فراهم می‌آورند.

سریال‌هایی که به زندگی و ویژگی‌های شخصیت‌هایی چون سلمان فارسی می‌پردازند، می‌توانند به تبیین دقیق‌تر و عمق بیشتری از تاریخ و فرهنگ ایرانی-اسلامی پشتیبانی کنند. علاوه بر این، این گونه تولیدات به جذب و آموزش نسل‌های جوان و تازه‌کار نیز پشتیبانی می‌کند، چرا که داستان‌های تاریخی و فرهنگی به روشای دلنشین و آموزنده اراعه خواهد شد.

به طور کلی، این چنین پروژه‌هایی به گسترش سینمای ملی، تحکیم فرهنگ عمومی و شناساندن بهتر شخصیت‌های برجسته تاریخ ایران و اسلام به جهانیان پشتیبانی خواهند کرد.

احسان ناظم بکایی

انتهای مطلب/