به گزارش خبرخوان
دیدن ماه به رنگ آبی در آسمان اتفاقای دلنشین و دلنشین است. ما ۲ نوع ماه آبی داریم اما باید بگوییم متأسفانه هیچکدام ربطی به رنگ آبی ندارند. در این مقاله، تصمیم داریم هر ۲ نوع ماه آبی شامل ماه آبی تقویمی و ماه آبیرنگ را با هم مرور کنیم. تاریخ این رویدادها و راهنمای رصد آنها را نیز بازدید میکنیم.
ماه آبی چیست؟
در تقویم نجومی ما ۲ تعریف برای ماه آبی داریم. ابتدا بگذارید بازدید کنیم که چه اتفاقی برای ماه میافتد.
میدانیم که فازهای ماه تقریباً ۳۰ روز طول میکشد؛ به این علت هر سال ۱۲ ماه کامل داریم. تعداد بسیاری از فرهنگها نیز نامهای متمایزی برای ماه کامل هر ماه گذاشتهاند؛ ما انتظار ۱۲ نام برای ماههای کامل یک سال داشته باشیم، همین جاست که ماه آبی داخل میشود!
مرحله های تحول فاز ماه ۲۹.۵ روز را در برمیگیرد و تکمیل ۱۲ چرخه قمری فقط ۳۵۴ روز طول میکشد؛ یعنی هر ۲.۵ سال یا زیاد تر، سیزدهمین ماه کامل در یک سال تقویمی مشاهده میشود. این ماه کامل سیزدهم با مطرح نامگذاری عادی مطابقت ندارد و به آن «ماه آبی» میگویند. این اتفاق هیچگونه اهمیت نجومی یا تاریخی ندارد و فقط به این علت رخ میدهد که زمان بین ماههای کامل متوالی مختصرتر از میانگین ماه تقویمی است.
اکنون چرا نام آن ماه آبی است؟
زبان انگلیسی واژگان بسیاری درمورد رویدادهای نجومی دارد که زیاد شگفت نیست. بشر قبل از این که ساعت، رادار، ماهواره و… داشته باشد، برای نگه داری زمان و پیشبینی تغییرات فصلی کاملاً به مشاهدات خود متکی می بود.
باور بر این است که این کلمه امکان پذیر از کلمه انگلیسی قدیمی «belewe» گرفته شده باشد که به معنی «خیانت» است؛ چون این ماه مردم را فریب میداد تا فکر کنند ماه تقویمی جدیدی اغاز شده درحالیکه تا این مدت در همان ماه قبلی قرار داشتند. این چنین تبدیل اشتباهاتی در تعیین تاریخهای روزه و عید پاک مسیحیان میشد.
گمان مقداری نیز وجود دارد که اتفاقات در لحظاتی رخ داده باشد که ماه از آنچه عادت کردهایم، آبیتر داشته.
ماه کامل آبی و انواع آن
«ماه آبی فصلی» تعریف باستانی این اتفاق است و به سومین ماه کامل در فصلی که چهار ماه کامل داشته باشد اطلاق میشود. تعریف دیگر، «ماه آبی ماهانه» است که به دومین ماه کامل در یک ماه تقویمی اشاره دارد.
ماه آبی هر چند زمان یک بار رخ میدهد؟
برای دیدن ماه به رنگ آبی یا به فوران آتشفشانی عظیم نیاز است یا دود عظیمی از هوا. اما این چنین رویدادهایی زیاد اندک می باشند و احتمالا فقط نزدیک به ۲ بار در قرن رخ دهند.
اما ماه آبی تقویمی زیاد زیاد تر می باشند و تقریباً هر ۲.۵ تا ۳ سال یک بار رخ خواهند داد؛ به این علت بهتر است چشم به راه ماههای آبی تقویمی بمانید.
ازآنجایی که تقریباً ۲۹.۵ روز بین ماههای کامل فاصله وجود دارد، اسفند هیچ زمان ماه آبی ماهانه را توانایی نمیکند؛ چون فقط ۲۹ روز در سال معمولی و ۳۰ روز در سال کبیسه دارد.
ماه آبی بعدی چه وقتی است؟
تاریخ ماه آبی بعدی بستگی به این دارد که شما از کدام تعریف برای آن منفعت گیری کنید.
اگر منظور شما تعریف سنتی و فصلی است، ماه آبی بعدی ساعت ۲۱:۵۶ در ۲۹ مرداد ۱۴۰۳ (۱۹/۲۰ آگوست ۲۰۲۴) رخ میدهد؛ بهاینترتیب سال ۲۰۲۴ در تابستان ۴ ماه کامل (۲۱ ژوئن، ۲۱ ژوئیه، ۱۹ آگوست و ۱۸ سپتامبر) وجود دارد.
همان گونه که گفتیم هنگامی که یک فصل خاص ۴ ماه کامل داشته باشد، سومین آنها ماه آبی نامیده میشود تا چهارمین و آخرین ماه هم چنان ماه آخر خوانده شود.
ماه آبی ماهانه بعدی نیز ۱۰ خرداد ۱۴۰۵ (۳۱ می ۲۰۲۶) رخ میدهد.
آیا ماه واقعاً میتواند به رنگ آبی تبدیل شود؟
بله اما این اتفاقات زیاد نادر است. سال ۱۸۸۳ یک آتشفشان در اندونزی به نام «کراکاتوآ» فوران کرد و خاکستر را تا ارتفاع ۸۰ کیلومتری در جو پخش کرد. ذرات ریز خاکستر همانند فیلتر عمل کردند و نور قرمز را پراکنده کردند تا ماه به رنگ سبزآبی دیده شود.
بعد از فوران آتشفشانی کراکاتوآ، ابر عظیمی از خاکستر و غبار به لایهای از جو به نام «استراتوسفر» تزریق شد. این ابر علتشد هم ماه هم خورشید از مکانهای بسیاری در نیمکره شمالی چندین ماه بعد از انفجار آبی به نظر برسند.
به حرف های ناسا، فورانهای آتشفشانی فرد دیگر نیز عامل قمرهای آبی شناخته شدهاند؛ ازجمله فوران آتشفشان «ال چیچون» در مکزیک در سال ۱۹۸۳ و فورانهای کوه «سنت هلن» در سال ۱۹۸۰ و «کوه پیناتوبو» در سال ۱۹۹۱.
ابرماه چیست؟
کلمه «ابرماه» را بهگفتن ماه تازه یا کامل سال ۱۹۷۹ «ریچارد نول» ابداع کرد. این اتفاق وقتی رخ میدهد که ماه در نزدیکترین فاصله خود با زمین باشد.
ماه در مداری بیضیشکل یا دایرهای کشیده به دور سیاره ما میچرخد و زمین به یک طرف بیضی نزدیکتر است. ماه طی گردش خود به دور زمین از نزدیکترین نقطه به زمین (حضیض) و دورترین نقطه از آن (اوج) عبور میکند. وقتی که ماه همزمان با کامل شدن در نزدیکترین نقطه خود به زمین یا نزدیک آن باشد، به آن «ابرماه» میگویند.
در این اتفاقات، ازآنجایی که ماه کامل مقداری از حد معمول به ما نزدیکتر است، در آسمان بزرگتر و درخشانتر از حد معمول به نظر میرسد.
ازآنجایی که مدار ماه بسته به جایی که خورشید و زمین در مدار خود قرار دارند و میچرخند، متفاوت است، فاصله دقیق این حضیض و اوج هم متفاوت است. اما ماه میتواند در حضیض، ۱۴ درصد بزرگتر از اوج و ۳۰ درصد درخشانتر به نظر برسد.
ازآنجایی که ما فهمید ماههای تازه نمیشویم، آنچه دقت عموم را جلب کرده، ابرماههای کامل می باشند؛ چون بزرگترین و درخشانترین ماههای کامل سال محسوب خواهد شد.
ابَرماه آبی
ابرماه آبی ترکیبی از ۲ اتفاق ابرماه و ماه آبی است. اکنون که با تعریف هر ۲ ماه آبی و ابرماه آشنا شدیم، میتوانیم بگوییم که ابرماه آبی هنگامی رخ میدهد که دومین ماه کامل در یک ماه تقویمی یا سومین ماه کامل در یک فصل با ۴ ماه کامل، به نزدیکترین فاصله خود از زمین برسد. به این علت زیاد پیش نمیآید که شما این ۲ اتفاق را با هم مشاهده کنید.
ما ۳ تا ۴ بار در سال ابرماه داریم؛ بعد نزدیک به 25 درصد همه ماههای کامل ابرماه می باشند. اما فقط ۳ درصد ماههای کامل سال ماه آبی می باشند! به این علت ابرماه آبی اتفاقای نادر محسوب میشود.
زمان بین ابرماههای آبی کاملاً نامنظم است، بعضی اوقات امکان پذیر ۲۰ سال طول بکشد تا یک ابرماه آبی ببینیم. اما بهطورکلی، میانگین رخدادن آنها هر ۱۰ سال است.
آخرین ابرماه آبی 8 شهریور ۱۴۰۲ از زمین قابلمشاهده می بود و ابرماه بعدی ۱۳ سال دیگر، سال ۱۴۱۶ رخ میدهد.
راهنمای رصد ماه آبی
امکان پذیر از خودتان سوال کنید اکنون که ماه آبیرنگ نیست، آیا قیمت تماشا دارد؟ در جواب میتوانم بگویم بله، همیشه زمان خوبی برای نگاهکردن به ماه است!
در اینجا چند مسئله و راهنمایی برای مشاهده بهتر این اتفاق را ذکر میکنیم:
- زمان وقوع آن را فراموش نکنید: زمان رخداد این اتفاق ۲۹ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۲۱:۵۶ خواهد می بود. یقیناً شما در یک یا دو روز بعدی نیز فاز کاملی از ماه را خواهید دید.
- از آلودگی نوری و مانع ها دید دور بمانید: برای مشاهده بهتر ماه، به مکانی با آسمان صاف، بدون ابر و آلودگی نوری بروید. هرچند ماه بهقدری درخشان است که حتی با وجود آلودگی نوری نیز میتوانید آن را آشکار ببینید. مناطق دور از ساختمانهای بلند شهری برای تشکیل مانع ها و مناطق روستایی طبق معمول بهترین مکانها برای مشاهده می باشند.
- از دوربین دوچشمی منفعت گیری کنید: اگرچه ماه با چشم غیرمسلح نیز دیده میشود، منفعت گیری از دوربین دوچشمی به شما این امکان را میدهد که جزئیات بیشتری از آن را ببینید.
- منفعت گیری از نقشه آسمان: شما میتوانید برای خبر از نام و موقعیت اجرام اطراف ماه، از نقشه آسمان منفعت گیری کنید. نقشه آسمان در اپلیکیشنهای متغیری در دسترس است که در این نوشته آنها را کامل معارفه کردیم.
افسانهها و فرهنگ؛ ماه آبی نشانه چیست؟
بهطور خلاصه، ماه آبی در طول تاریخ با طیف گستردهای از افسانهها و فرهنگها همراه بوده است؛ بعضی اوقات اتفاقات نجومی نادر یا ظهور قوتها و پیشگوییهای جادویی دیده میشود و بعضی اوقات نیز الهامقسمت شاعران و نویسندگان بوده است. در ادامه به برخی از این تأثیرات اشاره میکنیم:
- قوتهای جادویی: در برخی فرهنگها، باور بر این است که ماه آبی قوت جادویی دارد؛ برای مثال، در فرهنگ بومیان آمریکا، در زمان رخداد این اتفاق میتوان با ارواح و اجداد ربط برقرار کرد و آرزوها را برآورده کرد.
- پیشگوییها و نشانهها: در برخی فرهنگها، ماه آبی نشانهای از رویدادهای مهم در آینده در نظر گرفته میشود، چه خوب چه بد. برخی از فرهنگهای باستانی معتقد بودند این اتفاق هشداری درمورد فاجعهای قریبالوقوع است، درحالیکه برخی دیگر آن را نشانهای از خوششانسی میدانستند.
- عشق و عرفان: در فرهنگ عامه، ایت اتفاق زیاد تر با عشق و عرفان همراه است. عبارت «یک بار در ماه آبی» زیاد تر برای توصیف چیزی نادر و خاص، همانند برخورد اتفاقی با معشوق منفعت گیری میشود.
- خرافات و شایعه ها: در برخی فرهنگها، این اتفاق بهگفتن نشانهای از عذاب قریبالوقوع در نظر گرفته میشود، درحالیکه در برخی دیگر، زمان افزایش انرژی معنوی برداشت شود. در اروپای قرون وسطی، مردم معتقد بودند که ماه سیزدهم نشانه فاجعه، قحطی یا بیماری است. اما اکنون برخی بر این باورند که در این زمان به گمان زیاد آرزوها برآورده خواهد شد یا وقتی است که باید ریسک کنید و تصمیمات جسورانه بگیرید.
- ترانهها و ادبیات: کلمه ماه آبی در آهنگها و قطعات ادبی بسیاری نیز ظاهر شده است. معروفترین نمونه ترانهای به همین نام است که توسط «ریچارد راجرز» و «لورنز هارت» در سال ۱۹۳۴ نوشته شده است. این آهنگ توسط هنرمندان بیشماری بازخوانی شد و تبدیل به کلاسیکی جاودانه شده است.
اهمیت مطالعه این اتفاق برای دانشمندان
ماه آبی در مطالعات نجومی اهمیت خاصی دارد و بهدلایل مختلفی موردتوجه قرار میگیرد. این اتفاق بهعلت نادر بودنش، در تاریخنگاری و تقویمشناسی اهمیت دارد و به دانشمندان پشتیبانی میکند تقویمهای دقیقتری تهیه کنند. این چنین تغییرات و تفاوتهای ۲ تقویم قمری و شمسی را بهتر فهمیدن کنند.
ماه آبی، بهگفتن اتفاقای نادر و دلنشین، فرصتی برای ترویج علم نجوم و آموزش عمومی نیز فراهم میکند. این اتفاق میتواند علاقهمندان را به مشاهده و مطالعه زیاد تر ترغیب کند و به افزایش آگاهی عمومی درمورد علم نجوم پشتیبانی کند.
خلاصه نوشته
ماه آبی فصلی تعریف سنتی این اتفاق است و به سومین ماه کامل در فصلی که چهار ماه کامل داشته باشد، اطلاق میشود. درحالیکه تعریف دوم ماه آبی ماهانه است که به دومین ماه کامل در یک ماه تقویمی اشاره دارد. امروزه تعریف ماه آبی ماهانه رایجتر است.
تاریخ ماه آبی فصلی بعدی ساعت ۲۱:۵۶ در ۲۹ مرداد ۱۴۰۳ خواهد می بود. ماه آبی ماهانه بعدی نیز ۱۰ خرداد ۱۴۰۵ رخ میدهد.
دقت کنید که این اتفاقات تقویمی هیچ ارتباطی به تحول رنگ ماه به آبی ندارد و فقط اینطور نامیده میشود. برای مشاهده بهتر این اتفاق، به مکانی با آسمان صاف، بدون ابر و آلودگی نوری بروید. مناطق دور از ساختمانهای بلند شهری برای تشکیل مانع ها و مناطق روستایی طبق معمولً بهترین مکانها برای مشاهده می باشند.
آیا شما تابهحال این اتفاق را دیدهاید؟ درمورد تأثیرات آن چه چیزهایی شنیدهاید؟ دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید!
سؤالات متداول
ماه آبی به ۲ اتفاق فصلی و ماهانه اشاره دارد. در اتفاقات فصلی، به چهارمین ماه کامل حرف های میشود و در اتفاقات ماهانه به دومین ماه کامل یک ماه تقویمی. این اتفاق بهطور متوسط هر ۲.۷ سال یک بار اتفاق میافتد.
تاریخ ماه آبی فصلی بعدی ۲۹ مرداد ۱۴۰۳ در ساعت ۲۱:۵۶ و تاریخ ماه آبی ماهانه بعدی نیز ۱۰ خرداد ۱۴۰۵ است.
زمان وقوع آن را فراموش نکنید و خود را به نقطهای دور از آلودگی نوری و مانع ها دید برسانید. برای مشاهده جزئیات بهتر، میتوانید از دوربین دوچشمی منفعت گیری کنید.
خیر، چهارمین ماه کامل در یک فصل، در تقویم نجومی اینطور نامگذاری شده است و ماه در این تاریخ واقعاً آبی نمیشود. اما فوران آتشفشانها و آتشسوزی در زمین میتواند تبدیل آبی دیده شدن قمر زمین بشود.
دسته بندی مطالب
اخبار کسب وکار