چرا دیگر هواپیماهای حمایتهوایی نزدیک ساخته نمی شوند؟_خبرخوان

هواپیماهای تهاجم زمینی زمان‌ها است که یکی از مهم‌ترین انواع جت‌های جنگنده بوده‌اند، اما به نظر می‌رسد آن‌ها نژادی در حال مرگ بوده و در سال‌های آینده ناپدید خواهند شد. از دهه ۱۹۶۰ ، جهان تنها دو نوع هواپیمای تهاجمی اختصاصی را در تشکیل زیاد مشاهده کرده است – Fairchild Republic A-10 Thunderbolt II (در مرحله بازنشستگی) و Sukhoi Su-25 Frogfoot (تقریباً هر روز فعالانه در حال نبرد است). با این حال، هر دو هواپیما از تشکیل خارج شده و هیچ جایگزینی مستقیماً برنامه ریزی شده ای برای آن ها وجود ندارد.

هواپیماهای تهاجمی

مطمئناً دیگر هواپیماها نیز می توانند نقش تهاجمی حمایتهوایی نزدیک را انجام بدهند. تعداد بسیاری از جنگنده‌های چندمنظوره، هواپیماهای آموزشی/تهاجمی سبک گوناگون، جنگنده توپ دار و ترسناک AC-130 و هلیکوپترهای تهاجمی همانند آپاچی و Ka-52 Alligator روسی می‌توانند این کار را انجام بدهند. با این حال، هیچ یک از این هواپیماها همانند A-10 و Su-25 هواپیماهای تخصصی دعوا زمینی نیستند. از این قبل، A-10 تنها هواپیمای حاضر در ناوگان هوایی ایالات متحده است که سخن A را در نام رسمی خود به گفتن جنگنده ای تهاجمی دارد.

تعریف هواپیمای تهاجمی، مطابق دایره المعارف بریتانیکا، «نوعی از هواپیماهای نظامی است که با انجام حملات هوایی و بمباران در ارتفاع پایین علیه نیروهای زمینی، تانک ها و دیگر وسایل نقلیه زرهی و تأسیسات دشمن، از نیروهای زمینی خودی حمایتمی کند. هواپیماهای تهاجمی طبق معمولً کندتر و مانور کمتری نسبت به جنگنده‌های نبرد هوایی دارند، اما بار زیاد تر و متنوع تری از سلاح‌ها (توپ خودکار، مسلسل، راکت، موشک‌های هدایت شونده و بمب) را حمل می‌کنند و توانایی پرواز نزدیک به زمین را دارند».

بازنشستگی A-10 Warthog

بدنه هواپیما A-10 در اطراف یک توپ ۳۰ میلی متری پرقدرت GAU-8 Avenger ساخته شده است. این هواپیما به گفتن یک قاتل تانک طراحی شده می بود که می توانست تانک ها را از بین ببرد و حمایتهوایی نزدیکی برای سربازان خودی فراهم کند. نظرات در رابطه مقدار کارآیی و قوت جنگنده A-10 Warthog زیاد متفاوت است. برخی ادعا می کنند که A-10 در عملیات طوفان صحرا علیه نیروهای عراقی برتری داشته است، در حالی که برخی دیگر می گویند که این چنین نبوده است. علاوه بر این، برخی خواهند او گفت که این جنگنده به ندرت از توپ خودکار خود منفعت گیری می کند و در عوض تمایل به منفعت گیری از موشک (حداقل در محیط های مورد مناقشه) دارد.

می توان سوال کرد که چرا انگارً هیچ سرزمین خارجی علاقه ای به خرید این هواپیما نداشته است (اگرچه ایالات متحده اکنون به جستوجو ارسال A-10 های بازنشسته به اردن است و امکان پذیر اردن خریدار مرموز A-10 باشد یا نباشد).

به نظر می رسد نیروی هوایی ایالات متحده به این نتیجه رسیده است که A-10 جایی در میدان نبرد مدرن ندارد. بدین ترتیب،‌ جنگنده های A-10 کم کم و بدون جایگزینی مستقیم بازنشسته شده و انتظار می رود تا سال ۲۰۲۹ به طور کامل از سرویس خارج شود. بعد از آن، این جنگنده های چند منظوره، هلیکوپترهای تهاجمی و هواپیماهای بدون سرنشین خواهند می بود که باید حمایتهوایی نزدیک را انجام بدهند. A-10 امکان پذیر در نبرد با شورشیان در خاورمیانه سودمند بوده باشد، اما به گمان زیادً در یک جنگ همتا به همتا در شرق اقیانوس اطلس بلااستفاده خواهد می بود.

جنگنده Su-25 Frogfoot ساخت شوروی هم چنان با قوت ادامه می دهد

سوخو سو-۲۵ شوروی/روسی (با نام Frogfoot در ناتو) دیدگاه جالبی در رابطه هواپیماهای تهاجمی اراعه می دهد (این جنگنده کم و بیش جواب شوروی به A-10 آمریکایی می بود). در حالی که تعداد بسیاری می گویند A-10 در میدان نبرد مدرن دوامی نخواهد داشت، Su-25 به طور مداوم در خط مقدم توسط روسیه و اوکراین در همه زمان جنگ اخیرشان مورد منفعت گیری قرار گرفته است.
در حالی که تعداد بسیاری از سوخو-۲۵ ها از بین رفته اند، این تعداد تا این مدت تنها کسری از تعداد فروندهایی از این جنگنده است که روسیه در اختیار دارد. Su-25 اولین بار در سال ۱۹۷۵ به پرواز درآمد و در تفلیس، گرجستان امروزی تشکیل شد (این تأسیسات در جنگ ۲۰۰۸ بین روسیه و گرجستان توسط روسیه منهدم شد). جنگنده‌های Su-25 سالهاست که از خط تشکیل خارج شده‌اند.

اما احتمالا این آخر ماجرا نباشد. مطابق گزارش‌ها، گرجستان در تلاش است (و ناکامی می‌خورد) تشکیل این جنگنده را از سر بگیرد، در حالی که بلاروس ادعا می‌کند که دست به تشکیل Su-25 Frogfoot برای روسیه خواهد زد. این نوشته نشان می دهد که برای هواپیماهای تهاجمی تازه Su-25 تا این مدت تقاضا وجود دارد. به‌جای ساخت‌های تازه، فرسایش ناشی از تلفات جنگی و فرسودگی به این معنی است که Su-25 Frogfoot اکنون در یک مسیر یک طرفه به سمت خروج قرار دارد.

Su-25 در تعداد بسیاری از جنگ ها از جمله توسط نیروی هوایی عراق در جنگ ایران و عراق از ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸، جنگ روسیه و گرجستان، جنگ داخلی سوریه، جنگ ۲۰۲۰ قره باغ کوهستانی، جنگ های گوناگون در آفریقا (از جمله جنگ داخلی جاری سودان) و درگیری های گوناگون دیگر به کار گرفته شده است. اوکراین نیز می گوید: “Su-25T (“تانک”) یک نسخه تخصصی ضد تانک است که در طول جنگ چچن زیاد موفق می بود.

در حالی که این جنگنده علیه شورشیان با قابلیت دفاع هوایی اندک (همانند منفعت گیری ایالات متحده از A-10 ها علیه طالبان) مورد منفعت گیری قرار گرفته است، جنگ اوکراین کاملاً چیز متغیری است و به نظر می رسد حداقل تا حدودی ثابت شده است که این جنگنده در این چنین جنگی قابلیت بقای نسبی داشته و تا نزدیک به بسیاری کاربردی بوده است.