به گزارش خبرنگار فرهنگی ، فیلم مستند «ردپای حیات» به کارگردانی مجید گل عبد در هشتمین جشنواره تلویزیونی مستند وجود دارد و امشب جمعه ۴ آبان ماه از شبکه مستند سیما پخش می‌شود. 

گل عبد درمورد سوژه این مستند او گفت: مستند «ردپای حیات» یک مستند بلند است و تلاش دارد با رویکرد داستان‌گو به روایت بخشی از زندگی برخی از گونه‌های دلنشین حیات وحش ایران بپردازد. این فیلم در مسیر روایی خود تلاش می‌کند با یک توالی منطقی به انواع زیست‌بوم‌های متنوع سرزمین گسترده ایران سر بزند و از هر کدام از این زیستگاه‌ها طوری را به گفتن ناظر مثال پیش روی مخاطبان قرار بدهد. در این فیلم علاوه بر نمایش جذابیت‌ها و زیبایی‌های زندگی حیات وحش نگاهی به رفتارهای بشری و صدمه‌هایی که بر روی آن گونه و زیستگاهش داشته‌اند اشاره می‌شود و تلاش می‌کند این تلنگر را به مخاطبانش بزند که این زیبایی‌ها و تنوع زیستی که در هر منطقه زندگی می‌کنند می‌تواند اسیر رفتارهای انسانی شده و تحت تاثییر آنها برای همیشه ناپدید شود. 

او گفت: نمایش حیات وحش، همیشه برای تعداد بسیاری از مخاطبان دلنشین بوده است، اما اساسا عکس یک منطقه طبیعی بدون شور و شوق گونه‌های شاخص و متنوع در آن جذابیت زیاد مقداری دارد اما بدون شک نمایش رفتارهای همان گونه‌های شاخص و دلنشین در خارج از زیستگاه طبیعی‌شان نمی‌تواند آن شور و شوق را تشکیل بکند. هیچ مرزی برای جداسازی آنها وجود ندارد و باید او گفت در بلند زمان آن حیات وحش بدون زیست بومش باقی نخواهد ماند و آن زیست بوم هم بدون وجود حیات وحش مرتبط با آن پویا نخواهد ماند.

او درمورد این که حیات وحش ایران از تنوع زیاد بسیاری برخوردار است، او گفت: نمی‌توان او گفت تنوع زیستی ایران بی نظیر است اما حتما بی مانند خواهد می بود، چرا که کشورهایی را داریم که این تنوع را دارند. قطعا ایران یکی از متنوع ترین زیست بوم‌های حیات وحش را در کل دنیا در اختیار دارد. مجاورت با دریای آزاد، تنوع ارتفاعی و قرارگیری ایران در منطقه‌ای خاص و محل تلاقی برخی اقلیم‌های زیستی دنیا علتشده که کشورمان یکی از متنوع‌ترین زیست بوم‌ها را داشته باشد. 

این مستندساز خاطرنشان کرد: گونه‌های زیستی در ایران هم تحت تاثییر آفریقا می باشند و هم گونه‌های اختصاصی اروپا در آن به چشم می‌خورد و خودش نیز از گونه‌های مخصوص تورانی برخوردار است. تنوع زیستی حاضر در مرزهای ایران یک گنجینه بی‌همانند است اما معتقدم به اندازه‌ای که باید قدرش را نمی‌دانیم. با اهمیت ترین علت این نوشته این است که به قدر کافی به اهمیت این قضیه پی نبردیم و از خدمات و کارکردهایی که در اختیار ما می‌گذارند آگاه نیستیم. این سخن به معنی قیمت اقتصادی آنها نیست، چرا که تقلیل حیات وحش و طبیعت به معادله‌های اقتصادی جفا به آن است. با این حال، اگر همین تنوع زیستی را با فرمول‌های اقتصادی قیمت‌گذاری کنیم به این نتیجه می‌رسیم که حفاظت از محیط زیست و طبیعت زیاد سودآورتر از منافع مختصر مدتی است که برایش به تخریب گسترده طبیعت می‌پردازیم. در همه جای دنیا همین است و ذاتا اتفاق بدی نیست. 

گل عبد با اشاره به دقت زیاد زیاد به یوز ایرانی که در خطر انقراض است، او گفت: یوزپلنگ، یک گونه پرچم است؛ دقت داشته باشید در همه دنیا به این چنین گونه‌هایی که می‌توانند نظر آحاد مردم و رسانه‌ها را به خود جلب کنند گونه پرچم نام می گیرند. یوزپلنگ ایرانی تبدیل به نمادی برای حفاظت از حیات وحش در دنیا شده است و تبدیل به نمادی برای حفاظت از همه گونه های در خطر در سراسر دنیا شده است. فراموش نکنید که یوزپلنگ ایرانی شدیدا در خطر انقراض است و به جز ایران در هیچ زیستگاه فرد دیگر در دنیا نیز وجود فیزیکی ندارد و منقرض شده است. به این علت با گونه ای روبه رو هستیم که همه زیستگاه های تاریخی خود در همه کشورهای آسیایی را از دست داده و در ایران نیز تنها در یک زیستگاه وجود دارد و در همان جا هم جمعیتی کمتر از ۲۰ فرد بالغ دارد. به این علت با گونه ای مواجهیم که به شدت در خطر انقراض است. 

او همین طور گفت: یقیناً این که بگوییم باید همه توجهات به سمت این گونه باشد، کار اشتباهی است و در سطح ملی، گونه هایی را داریم که زیاد تر از یوزپلنگ در خطر انقراض قرار دارند. برای مثال، درنای سیبری یکی از همین گونه ها است که فقط یک فرد آزاد از آن باقی مانده است که همان هم پارسال نیامد و امسال هم تا این مدت نیامده و بیم آن می رود که این گونه در ایران منقرض شده باشد. میش مرغ، روباه ترکمنی و … نیز از گونه های به شدت در خطر انقراض می باشند. برخی از گونه های گیاهی و درخت ها نیز همین سرنوشت را دارند. نباید از آنها غافل شویم و باید از همه شان حفاظت شود.

او درمورد سختی های تشکیل این مستند او گفت: چالش های بسیاری برای تشکیل این مستند داشتیم که یکی از مهم ترین آنها یافتن گونه ها می بود؛ به اختصاصی گونه هایی که در خطر انقراض بودند و اشکار کردن آنها اتفاق زیاد سختی می بود. علاوه براین، به علت گستردگی سوژه ها زمان زیاد مقداری برای پرداختن به هر یک از آنها داشتیم و همین نوشته کار ما را دوچندان سخت می کرد.

وی خاطرنشان کرد: یقیناً باید اصرار کنم که بدون راهنمایی های دوستان و افرادی که توانایی زیاد بسیاری در این عرصه داشتند احتمالا تعداد بسیاری از تصاویری که در این مستند می بینید هیچ گاه به عکس کشیده نمی شد. علاوه بر اینها، چالش های فرد دیگر همانند عبور از مناطق صعب العبور، عبور از آب و هواهای گوناگون، کار در سرمای شدید و گرمای طاقات فرسا، استرس ابراز حوادث غیر مترقبه برای افراد و تجهیزات و … از دیگر سختی های تشکیل این مستند می بود. به نظرم وقتی که مستند حیات وحش می سازیم، مهم تر از هر چیزی داشتن صبر و حوصله است. روزهای بسیاری داشتیم که هیچ حرکتی نداشتیم و موفق به ضبط پلان نشدیم، چرا که چیزی اشکار نمی کردیم.

گل عبد در آخر او گفت: بدون شک سوژه ها و ظرفیت های زیاد بسیاری وجود دارد که تا این مدت به آنها پرداخته نشده است؛ طبیعت همیشه چیزهای جدیدی برای شگفت زده کردن ما دارد و می توان او گفت که طبیعت تکرار ندارد و هر روز تازه است. علاوه براین، تنوع زیستی در کشورما زیاد بالاست به حدی که تا این مدت تعداد بسیاری از گونه ها را نشناخته ایم، چه برسد به این که آنها را به عکس بکشیم. معتقدم در دوره ای قرار داریم که صرف نمایش حیات وحش بدون دقت به خطراتی که آنها و زیست بوم شان را تهدید می کند کار اشتباهی است. باید افکارعمومی جامعه را به این تهدیدات و خطرات دقت بدهیم و در کنار آن حیات وحش را در دلنشین ترین حالت به نمایش بگذاریم. 

بر پایه این گزارش، مستند «ردپای حیات» امروز جمعه ۴ آبان ماه ساعت ۲۱ از شبکه مستند سیما پخش می‌شود و بازپخش‌های آن فردا شنبه ۵ آبان ساعت ۹ صبح و ۲۴ خواهد می بود.

انتهای مطلب/