به گزارش خبرخوان
به گزارش خبرنگار فرهنگی ، دنیای نوجوانان و تصویرها و تصورهای آنها از اطرافیان متفاوت است و تعداد بسیاری از آنها بر این باورند که به درستی از سوی خانواده و اطرافیان فهمیدن نمی‌شوند و آنچه نیاز دارند را از جامعه دریافت نمی‌کنند. با این گارد بسته، ساخت برنامه‌ای که سخن نوجوانان را بزند و درد دل آنها را نقل کند، آرزویی دست‌نیافتنی برداشت می‌شود.
با این حال راه‌اندازی یک شبکه برای نوجوانان گامی می بود برای شنیدن و انعکاس صدای آنها و در بین برنامه‌های گوناگون، «سخن شما» که این روزها از شبکه امید پخش می‌شود، احتمالا موفق‌تر نمود کند. این برنامه تلاش می‌کند گوشه‌ای از فعالیت‌های نوجوانان در عرصه‌های اجتماعی را نقل کند.
برای بازدید زیاد تر اهمیت برنامه‌سازی برای نوجوانان با حسین شکیب راد، سردبیر برنامه «سخن شما» او مباحثه کردیم که در ادامه می‌خوانید.
آخرین مطالب
نوجوانانه کم داریم
* به نظر شما حالت برنامه‌سازی برای نوجوانان اکنون چطور است؟
اکنون افتجدّی در عرصه برنامه‌های تلویزیونی و محتوای رسانه‌ای برای نوجوانان داریم. اگرچه از وقتی که شبکه امید تأسیس شد، برای این گروه سنی برنامه‌هایی ساخته شده، اما هم چنان به‌اختصاصی از سال ۱۳۹۵ به این طرف، تعداد این برنامه‌ها کم است. تعداد بسیاری از برنامه‌ها به‌طور خاص به نوجوانان پرداخته‌اند، اما تا این مدت در عرصه‌های شناختی و آموزشی درمورد این گروه سنی کمبودهایی وجود دارد. برای مثال، برنامه‌ای که به‌طور جامع و عمیق مسائل اجتماعی و فردی نوجوانان را مورد بازدید قرار دهد، زیاد کم است. حتی در اخبار هم تنها گاه‌به‌گاه گزارش‌هایی درمورد فعالیت‌های نوجوانان اراعه می‌شود، اما خبری که به‌طور اختصاصی نیازهای این گروه سنی را پوشش دهد، نداریم.
از هنگامی شبکه امید تأسیس شد، برای نوجوان برنامه‌های بسیاری ساخته شده، حداقل از سال ۱۳۹۵ به این طرف، در شبکه ۳ و ۲ برنامه‌هایی ساخته شده است با این حال افتجدّی درمورد آثار و برنامه‌هایی داریم که به نوجوانان می‌پردازند؛ درمورد نوجوان‌ها برنامه کم ساخته‌ایم و برنامه‌های شناختی در این حوزه کم است؛ اگر چه خود من، توانایی برنامه «هشتادی‌ها»ی شبکه ۳ را داشتم که با یک نگاه نو، تلاش می‌کرد کاری کند که پدرومادرها فرزندان دهه هشتادی‌شان را بهتر بشناسند ولی تعداد این برنامه‌ها به شکل کیفی کم است.
برنامه‌ای که به عموم مردم تعلق داشته و مسائل اجتماعی و فردی را مورد بازدید قرار می‌دهد، یک بار هم باید به نوشته نوجوان پرداخته باشد. اگر ما برنامه‌هایی که به درد معلمینی که با نوجوانان کار می‌کنند، خانواده‌هایی که با نوجوانان سروکله می زنند، مسئولین حوزه نوجوان و طبق معمول این تیپ برنامه‌ها را در نظر بگیریم، شکی نیست که عموما ضعف داریم. حتی در اخبارمان اگر اخبار جوانه‌ها را که غالبا به گزارشی از فعالیت‌های دیگران که برای نوجوان انجام خواهند داد را کنار بگذاریم، خبر دندان‌گیری برای نوجوانان نداریم.
در سایت خبری خبرخوان آخرین اخبارحوادث,سیاسی,فرهنگ وهنر,اقتصاد و تکنولوژی,دفاعی,ورزشی,ایران,جهان را بخوانید.
بچه‌ها را بازی بدهیم
* آیا در ساخت برنامه‌ها به وجود نوجوانان در فرآیند تشکیل دقت می‌شود؟
یکی از کمبودهایی که در تولیدات رسانه‌ای داریم، منفعت گیری نکردن از خود نوجوانان در فرآیند تشکیل محتواست. با توانایی شخصی خودم در برنامه‌هایی همانند «اقیانوس آرام» و «سخن شما»، تلاش کردیم نوجوانان را داخل فرایند تشکیل کنیم. در این برنامه‌ها، به نوجوانان فرصتی داده شد تا در تشکیل محتوا و تصمیم‌گیری‌ها شراکت کنند. این چنین در جشنواره‌هایی همانند جشنواره مدرسه یا فیلم‌رشد، نوجوانان توانسته‌اند آثار فوق الاده تشکیل کنند. یقیناً در شبکه امید، فرصتی برای نوجوانان فراهم آمده تا خودشان برای هم‌نسلی‌هایشان تشکیل محتوا داشته باشند.
افتدیگر آن است که کمتر از خود نوجوانان برای تشکیل منفعت گیری می‌شود. با توانایی شخصی خودم، هم در برنامه «اقیانوس آرام» و هم در برنامه‌ای همانند «سخن شما» که ساختیم، سهمی برای نوجوان‌ها قائل شدیم و آنها را در فرایند تشکیل داخل کردیم. انواع و اقسام جشنواره‌ها همانند مدرسه یا فیلم‌رشد برگزار می‌شود که می‌بینیم نوجوان‌ها، همکاری‌های خوبی داشته‌اند و آثار فوق الاده تشکیل کرده‌اند. یقیناً در شبکه امید این زمان‌ها زیاد تر در اختیار نوجوان‌ها قرار گرفته که خودشان برای هم نسلی‌هایشان تشکیل محتوا داشته باشند.
از نظر دیگر رسم این چنین است که هنگامی بزرگ‌ترها می‌خواهند برای نوجوانان محتوایی تشکیل کنند، به این فکر می‌کنند که نوجوان به این نیاز دارد بعد من در رابطه این نوشته محتوا تشکیل کنم اما «در سخن شما» عکس آن را عمل کردیم؛ برای مثال در عرصه کتاب، موسیقی، بازی به جای آنکه فقط نیاز نوجوان‌ها را بازدید کنیم، دغدغه‌شان را کندوکاو کردیم.
زیاد اوقات آنچه ما حس می‌کنیم نیاز آن نسل است با آنچه دغدغه آنهاست، زمین تا آسمان فاصله دارد. درحال حاضر برخی کارهای تلویزیونی، با آن که به اسم نوجوانان ساخته می‌شود اما «رئالیتی شو» یا استعدادیابی نوجوانان است. اینها نوجوان محور نیست و نیازی از آنها مرتفع نمی‌کند.
توانایی راههای تعامل نوین
* چطور می‌توان نوجوانان را زیاد تر در برنامه‌ها و محتواها دچار کرد؟
در برنامه‌سازی برای نوجوانان باید دو مسئله را در نظر بگیریم: اول این که باید تعامل بیشتری با مخاطب نوجوان داشته باشیم. توانایی نشان داده که برای برقراری ربط با نوجوانان، برنامه‌ها باید به‌طوری ساخته شوند که هم در تلویزیون پخش شوند و هم در فضای مجازی وجود داشته باشند. برای مثالً در برنامه «اقیانوس آرام»، علاوه بر پخش تلویزیونی، در فضای مجازی هم فعالیت‌هایی داشتیم و رویدادهایی حول این برنامه برگزار کردیم. این نوع تعامل علتمی‌شود که نوجوانان زیاد تر با برنامه ربط برقرار کنند.
این که ما فقط یک برنامه تلویزیونی بسازیم و راههای ارتباطی را به راههای سنتی همانند پیامک محدود کنیم، حتما آن اتفاقی که باید، نمی‌افتد. نوجوان باید راههای تعامل نوین را در عین حال توانایی کند و از فضای مجازی، در مواردی وام بگیرد و سپس بخواهد برنامه را کامل بییند، یا این که یک جایی برنامه را دیده اکنون برود، پیوست و افزونه‌ای را در فضای مجازی و در اتفاقات ببیند. این مجموعه می‌تواند، اثرگذاری یک برنامه تلویزیونی را برای مخاطب موفق کند.
مسئله دوم این است که نوجوان باید خود را در برنامه ببیند. نوجوانان ادبیات و دیدگاه خاص خود را دارند و باید حس کنند که برنامه به دغدغه‌های آنها دقت دارد. به همین علت، در برنامه‌های «سخن شما»، «ساعت صفر»، «هشتادی‌ها» و «اقیانوس آرام»، تیم‌های سردبیری از خود نوجوانان راه اندازی شد تا به سلیقه و خواسته‌های آنها نزدیک شویم.
* شما اشاره کردید به نوشته زیست‌بوم حوزه نوجوان. این مفهوم چه معنایی دارد و چرا برای نوجوانان اهمیت دارد؟
زیست‌بوم حوزه نوجوان به معنی تشکیل یک فضای فرهنگی و اجتماعی است که در آن همه اجزای گوناگون از برنامه‌سازی تا نهادهای حمایتی، به‌طور هم‌زمان به نیازها و دغدغه‌های نوجوانان پرداخته و به‌طور منسجم عمل کنند. به نظر من، ما اکنون در این عرصه مشکل داریم. حتی در فعالیت‌هایی که در سازمان‌های گوناگون برای نوجوانان انجام می‌شود، تا این مدت زیست‌بوم واحد و کارآمدی برای حمایتو هدایت نوجوانان شکل نگرفته است.
برای مثال، با وجود این که سازمان تبلیغات اسلامی و دیگر نهادها در حوزه‌های گوناگون برای نوجوانان تلاش می‌کنند، هیچ‌کدام نتواسته‌اند یک زیست‌بوم به‌طور کامل و جامع تشکیل کنند. اگر این زیست‌بوم شکل بگیرد، می‌توانیم همه ظرفیت‌ها را به‌طور مؤثر در خدمت نوجوانان قرار دهیم.
باید زیست بوم حوزه نوجوان را فعال کنیم
* به نظر شما این زیست‌بوم چه نقشی در پیشبرد اهداف برنامه‌سازی برای نوجوانان دارد؟
قریب به سه سال پیش گروهی در سازمان تبلیغات اسلامی پژوهشی غنی در رابطه این که برنامه‌سازی برای نوجوان باید چطور باشد، انجام دادند. آن پژوهش، یک محصول غنی است که می‌تواند در اختیار برنامه‌سازان نوجوان قرار گیرد و بر پایه آن مانیفستی داشته باشند و آن را جلو ببرند. می‌دانم که سازمان تبلیغات اسلامی بر نیاز نسل نوجوان و مسائل حوزه نوجوان تمرکز دارد.
فعالیت‌هایی هم در حوزه شناختی داشته و برای این که بزرگ‌ترها شناخت اشکار کنند، انجام داده که عمل های مفیدی بودند اما به نظر من، ما مشکل زیست بوم حوزه نوجوان را داریم. قضیه من به گفتن فردی که ۲۴ سال دغدغه‌اش حوزه نوجوان بوده، این است که چرا زیست بوم حوزه نوجوان شکل نمی‌گیرد؟
چرا اگر سازمان تبلیغات اسلامی در حوزه هنری کودک و نوجوان و یا در جای فرد دیگر همانند تشکل‌های دانش آموزی برای این قشر مهم جامعه تلاش می‌کنند، یک زیست بوم که میدان کار را دست بگیرد و با منفعت گیری از ظرفیت‌هایی همانند شاد نقطه‌زنی کند، تشکیل نمی‌شود؟ چون من حس می‌کنم که به جز زیست بوم، قدمی برای امر نوجوان در جامعه برداشته نمی‌شود. اگر بتوانیم همه ظرفیت‌های چندساله را عملیاتی کنیم، به خصوص تاکیدی که رهبرانقلاب از سال ۹۴ داشتند که برای نوجوان فکر جدی بشود و با همین روال، زیست بومی تشکیل کنیم، اتفاق مبارکی می‌افتد.
اگر بتوانیم یک زیست‌بوم برای حوزه نوجوان تشکیل کنیم، این عمل می‌تواند تأثیر بسیاری در بهبود برنامه‌سازی و رسیدگی به نیازهای نوجوانان داشته باشد. مطابق تأکیداتی که مقام معظم رهبری در سال‌های قبل داشتند، باید برای نوجوانان به‌طور جدّی فکر کنیم و با همین رویکرد، زیست‌بومی بسازیم که همه ظرفیت‌ها در آن به‌کار گرفته شود. در این چنین زیست‌بومی، نهادهای گوناگون می‌توانند در کنار هم کار کنند تا نوجوانان در مسیر رشد و شکوفایی قرار گیرند. این تنها راهی است که می‌تواند تحول واقعی در برنامه‌سازی برای نوجوانان تشکیل کند.
انتهای مطلب/
دسته بندی مطالب
اخبار کسب وکار
منبع
