به گزارش خبرخوان
به گزارش خبرنگار فرهنگی ، تاریخ ما چه در قبل و چه در معاصر قهرمانان کمنظیری دارد که بایستی از طریق نگارش کتابهای اثرگذار و به خصوص ساخت فیلم و سریال، نسلها با آنها آشنا شوند. نه این که کمپانیهای فیلمسازی اروپایی و آمریکایی با معارفه قهرمانان پوشالی، ذهنِ خاصه نسل تازه را دچار کنند
چندین دفعه رهبر انقلاب پیشنهادهایی درمورد ساخت فیلم و سریال حوالیِ دفاعمقدس، معارفه قهرمانان ملی، میهنی و اساطیری داشتهاند. اخیراً در دیدار اعضای ستاد برگزاری کنگره ملی شهدای اصفهان به نوعی دیگر این انتظار و خواسته را نقل کردند.
رهبر انقلاب فرمودند: آنچه من خواست میکنم، در درجهی اوّل این است که این کارهایی را که شما [اعضای کنگره] در این بزرگداشتها انجام میدهید، جوری انجام بدهید که اثربخش باشد. صِرف ساختن کتاب کافی نیست، صِرف ساختن فیلم کافی نیست…
بروید سراغ بهترین کارگردان، بهترین سناریونویس، فیلمنامهنویس، بهترین پشتیبان و تهیهکننده؛ بروید سراغ اینها… این خوب است.
تا بتوانید شهید همّت را معرّفی کنید، شهید زاهدی را معرّفی کنید، شهید کاظمی را معرّفی کنید، شهید خرّازی و ردّانیپور را معرّفی کنید و دیگران و دیگران… جستوجو اثربخشی باشید.
همان گونه که در ایام ۳۰ آبان آن روزی که سردار دلها شهید حاج قاسم سلیمانی در نامهای به رهبر معظم انقلاب خبر از آخر سیطره داعش داد؛ این دغدغه در فضای رسانهای نقل شد که چرا درمورد قهرمانانمان کارهای نمایشی درست و تأثیرگذاری انجام نمیشود.
یکی از آنها ابعاد شخصیتی حاج قاسم سلیمانی است که هرکدام از قسمتهای زندگی او میتواند سرمنزل یک سریال یا فیلمی باشد. اما تا این مدت آن اتفاق مورد قیمت و اثرگذار درمورد این شخصیت و تعداد بسیاری دیگر انجام نشده است.
با یاسر فریادرس قائممقام شبکه مستند، مستندساز شناخته شده، رئیس مرکز صبا و کارگردان سریال «ترور» که درمورد حاج قاسم سلیمانی می بود درمورد الزام روایت قهرمانان در فضای آثار نمایشی خصوصاً صدا و سیما سخن بگویید کردهایم که مشروح آن در ادامه آمده است:
مستندسازی از زنان قهرمان ملی مغفول مانده است
یاسر فریادرس قائممقام شبکه مستند درمورد معارفه قهرمانان او گفت: آثاری که در این سالها با محوریت قهرمانان ملی ساخته شدهاند، انصافاً تولیداتی درجه یک، باکیفیت و قابلدفاع می باشند. تعداد بسیاری از این مستندها از رسانه ملی نیز پخش شده است؛ اما همه این آثار بهدرستی به دست مخاطب نرسیده و مخاطب به آن مقدار که انتظار میرود، با این تولیدات آشنا نشده است. تعداد بسیاری از موضوعات دلنشین از مقاطع تاریخی و شخصیتهای برجسته هم چنان در تشکیل مستند مغفول مانده است و اگر صدمه کمّیمحور بودن رفع شود، مستندهای قهرمانمحور قابلدفاع و درجهیکی تشکیل میشود که روی مخاطب هم تاثییر مثبت به جا میگذارند.
او گفت: واقعنگری در فرآیند روایت زندگی یک قهرمان در مستند، اهمیت تعداد بسیاری دارد. ملکوتی کردن فضا و غیرقابلدسترسی شخصیتهای قهرمان در آثار نمایشی، اجازه نمیدهد شمایل باورپذیری از قهرمان در ذهن مخاطب نقش ببندد. در این سالها آثاری که شهدای محور مقاومت و قهرمانان ملی را به واقعیترین شکل نشان داده، زیاد تر موردپسند مخاطب واقع شده است. من معتقدم تشکیل اثرهای نمایشی درمورد قهرمانان ملی باید به انسانهای متخصص، سپرده شود.
فریادرس خاطرنشان کرد: اگر از شهید سلیمانی بهگفتن «مکتب» یاد میشود، باید در رسانه ملی و شبکه مستند نیز نگاه مکتبی و صادقانهای به این شهید و جبهه مقاومت، جریان داشته باشد. دقت به یک سپس از زندگی قهرمانان ملی و روایتهای تکبعدی، وجه مکتب بودن سبک زندگی این قهرمانان را کمرنگ میکند. معارفه الگوی مؤثر و باورپذیر در یک فیلم و مستند، در دیگر جنبههای زندگی مخاطبان تأثیر مکتبی دارد و رسالت شبکه مستند و رسانه ملی نیز که فرهنگسازی است، ازاینطریق به سرانجام میرسد.
قائممقام شبکه مستند افزود: مستندسازی در خصوص قهرمانان ملی و جبهه مقاومت، این چنین، شهدای حوادث تازه، عملیاتهای وعده صادق و… نیاز به زمان دارد و باید روایتی جاافتاده و توأم با صبر و پختگی را اشکار کرد تا مخاطب را به تأمل وادارد. در جنگ تازه غزه و لبنان ازایندست قهرمانان کم نیست و باید درمورد تکتک شهدا مشابه با شأنشان آثار باکیفیت تشکیل کرد. ما با همین رویکرد، تشکیل تعدادی مطرح را اغاز کردهایم و امیدواریم در آینده ناظر آثار باکیفیتی باشیم.
او با اشاره به مغفول ماندن حوزه زنان قهرمان، تصریح کرد: از نظر دیگر به کلی در فضای فرهنگی سرزمین جای به عکس کشیدن زنان قهرمان خالی است. با وجود همه کوششهای انجامشده، تا این مدت جای کار زیاد است. یقیناً دلایل بسیاری برای مغفول ماندن حوزه زنان قهرمان وجود دارد که او گفت و گو مفصلی است. ملزوم است همه مراکز تشکیل مستند، حتی فراتر از رسانه ملی، یکی از مأموریتهای مهم و اساسیشان را به تشکیل آثاری با محوریت زنان قهرمان ملی تعلق دهند.
در روایت قهرمانیها، چشممان به آینده باشد
محسن اسلامزاده مستندساز شناخته شده، خاطرنشان کرد: شهید سلیمانی یک ابرقهرمان و شخصیت ممتاز است که چند سال از شهادت ایشان قبل و اکنون باید ابعاد بیشتری از زندگی پررمزوراز این مرد بزرگ موردتوجه واقع و رمزگشایی شود. اگر امروز رهبر معظم انقلاب اسلامی جبهه مسلمانان را از افغانستان تا یمن و فلسطین اشغالی و لبنان میدانند، ما نیز باید بدانیم متولی مهم این جبهه حاج قاسم سلیمانی بوده است که بیشتر از دو دهه مسئولیت راه اندازی و سازماندهی جبهه مقاومت را برعهده داشتند و بهنوعی، پایهگذار تعداد بسیاری از پیروزیهای جاری و حتی پیروزیهای آینده مقاومت به حساب می اید.
او گفت: دیدگاه و تأثیرات سردار سلیمانی، نیاز به واکاوی و یافتن روایتهای صادق متعدد از بین خردهروایتها و تحلیلهای عمیقتر دارد. این چنین روابط شهید سلیمانی با شخصیتهای جبهه مقاومت، موضوعات زیاد جذابی برای مستندسازی و فیلمسازی است. همه تغیرات و پشتیبانیهای جهانی از فلسطین، موضوعات زیاد جذابی برای ساخت مستندهای مورد قیمت و متفاوت است که هرکدام میتوانند روایت خاصی از مسائل جهان اسلام و قهرمانی که روبه رو صهیونیست ایستادند اراعه کنند.
اسلامزاده خاطرنشان کرد: جنگ با تکفیریها هم در مسیر مبارزات محور مقاومت قرار دارد؛ چراکه در فضای ناآرام جاری، آنها نیز دندان تیز کردهاند تا به جبهه مقاومت صدمه بزنند. میتوان از همه این اتفاقات مستندهایی ساخت که هرکدام به تبیین کارکرد قهرمانان ملی و پیروان راه حاج قاسم سلیمانی تعلق یابند. این چنین میتوان سیاستهای شنیدهنشده شهید سلیمانی در روبه رو افغانستان و دیگر کشورها را نیز در انواع تولیدات سینمایی و مستند موردتوجه قرار داد. بهنظرم، نباید حاج قاسم سلیمانی از سرفصل مستندسازی نهادهای رسمی و غیر رسمی حذف شود، بلکه حداقل تا یک دهه دیگر باید موضوعاتی با محوریت این شخصیت بزرگ شناسایی شود و در دستورکار مستندسازی قرار بگیرد.
او گفت: بهنظرم، صداوسیما در وقایع تازه و روایت قهرمانیها، حوادث جبهه مقاومت و ناکامی دشمنان توانسته نمره قابلقبولی کسب کند؛ چراکه بهواسطه دو گونه مستند، به روایت جنگ پرداخت: نخست، مستندهایی که زیاد سریع آماده خواهد شد و فضای سرزمین را تحتتأثیر قرار خواهند داد. دوم، اندوختهگذاری درزمینه فیلمهایی که اکنون درحال ساختاند و تشکیل آنها چندماه طول میکشد و دیدگاه ژرفی دارند و با قصههای پیچیدهتری دست به روایت میزنند. این آثار ظرفیت بالایی دارند و احتمالا تا سالها بهگفتن آثاری مخاطبپسند از تلویزیون پخش شوند. وجود در صحنه یکی از الزامات روایت جنگ است. در این چنین فضایی باید گروههای گوناگون به میدان همراه شوند و به آنها زمان داده شود تا نگاهی تحلیلی، فراتر از چشمانداز خبری و رسانهای زودگذر و محتوای شبکههای اجتماعی داشته باشند و بهشکل تبیینی، به ناکامیها و پیروزیها دقت کنند و از دریچههایی تازه به روایت وقایع متمرکز شوند و با مخاطب ربط مؤثر و دقیقی برقرار کنند.
اسلامزاده به کمکاریها و کوتاهیها در این عرصه اشاره کرد و او گفت: ما کوتاهی رسانهای تعداد بسیاری داشتهایم و تا این مدت تعداد بسیاری از شهدای شاخص سرزمین بهگفتن قهرمانانی ملی، در هیچ فیلم سینمایی یا حتی مستندی موردتوجه قرار نگرفتهاند. والدین شهدا که آنها هم قهرمانان کشورند، روایتهای ارزشمندی داشتهاند که بهعلت غفلت ما، تعداد بسیاری از آنها به رحمت خدا رفتهاند، بیآنکه روایتی از این قهرمانان ملی شنیده و ثبت شده باشد. اگر از سالهای قبل با مقصد شناساندن قهرمانان و اسوههای ملی و مذهبی خودمان عمل میکردیم، تعداد بسیاری از مسائل امروزی هم تحتتأثیر قرار میگرفت.
وی خاطرنشان کرد: شهدای برجستهای با دستاوردهای بزرگ تا این مدت هم برای ما قهرمان و الگو می باشند، برای نمونه شهید حمید قلنبر که از استان تهران به سیستان و بلوچستان رفته می بود و بعدها بهدست منافقین به شهادت رسید، تا این مدت برای تعداد بسیاری ناشناخته است و هیچ مستند یا فیلم سینمایی درخصوص این انسان وارسته و تأثیراتش نداریم. او همه تلاشش را کرد تا مردم را با انقلاب اسلامی همراه کند. این چنین شهدای بلوچ در جبهه مقاومت، چه داخل مرزهای سرزمین و چه خارج از مرزها، فداکاری تعداد بسیاری کردهاند؛ درحالیکه ما از منظر تشکیل محتوای رسانهای و فرهنگی درمورد آنها کاری نکردهایم.
این مستندساز شناخته شده، پافشاری کرد: شهدای شاخص دیگر استانها نیز این چنین وضعی دارند و به نظر میرسد باید با قصهگویی تازهتر و دلنشین برای مخاطبان، بهاختصاصی نوجوانان، سراغ قهرمانان سرزمین برویم. در این تولیدات نباید نگاه مبتنیبر خاطرهبازی صرف حاکم باشد، بلکه باید چشممان به آینده باشد و همان گونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند گنجهای دوران دفاعمقدس را استخراج کنیم.
دقت به قهرمانان بومی و میهنی؛ برتری اول مرکز صبا
محمدرحیم لیوانی رئیس مرکز صبا به کارکرد این مرکز انیمیشنسازی اشاره کرد و او گفت: قهرمانان تعداد بسیاری در تولیدات پویانمایی طی این سالها معارفه شدهاند که برخی از آنها عبارتاند از: شهید ابراهیم هادی، پوریای ولی در برنامه پرمخاطب پهلوانان، شهیدان محمد منتظرالقائم، محمد جهانآرا، عبدالحسین برونسی، حسین همدانی، محسن حججی، مسعود علیمحمدی، حسن طهرانیمقدم، مجید شهریاری، مصطفی احمدیروشن و سردار حاج قاسم سلیمانی. در مرکز پویانمایی آثار فرد دیگر در خصوص شهیدان دریاقلی سورانی، رسول مصطفایی، مجید جباری، غلامرضا رهبر، علیاکبر طحانی، نادر مهدوی، محسن خزائی و محمدرضا عسکری و شهید حسن صوفی نیز ساخته و پرداخته شده است.
او گفت: پویانمایی «مادر کونیکو» در رابطه خانم بابایی (کونیکو یامامورا) از مادران شهید غیرایرانی که عملاً از قهرمانان ملی محسوب میشود این چنین پویانمایی «امامقلیخان» رهبر مردمی که توانست جزیره هرمز را از اشغال پرتغالیها آزاد سازد، در «نبرد هرمز» بهنیکی نشان داده شدهاند. ملزوم است به قهرمانان فرهنگی ایران اسلامی همچون شعرا، نویسندگان و… نیز در برنامهها، بهاختصاصی پویانمایی «موزه» برای مخاطب کودک دقت شود. قهرمانان نماد و الگوییاند که بازنمایی آنان در قالب پویانمایی از راههای زیاد اثرگذار در فرایند رشد، پرورش و شکلدهی شخصیتی در نسل آینده، محسوب میشود.
رئیس مرکز صبا پافشاری کرد: اگر قهرمان در یک تاثییر پویانمایی بهطور نمایشی و دلنشین نقل و برای مخاطب باابهت و قوی نمایانده شود، میتواند بر روی افکار و انگارههای ذهنی کودک تأثیر بگذارد و او را همچون الگویی در ذهنش منقوش بسازد و تا سالهای دور نیز آثارش باقی بماند. آشنایی با مجاهدتها و رشادتها و ازخودگذشتگیهای قهرمانان ملی، همچون شهید سرافراز حاج قاسم سلیمانی، به نسلهای آینده میآموزد که چطور بیندیشند و چطور برای اعتلای میهن و ملت خویش از جان و مالشان بگذرند و برای نگه داری قیمتهای ملی، میهنی و اسلام جانفشانی کنند.
او در جواب به این سوال که برای ساخت این انیمیشنها از چه تکنیکهایی منفعتبرداری میکنید، خاطرنشان کرد: در تولیدات ما از همه تکنیکها همچون کات اوت، دوبعدی، سهبعدی و استاپ موشن منفعت گیری میشود، اما باتوجهبه اهمیت تکنیک استاپموشن و الزام نگه داری این تکنیک، مرکز صبا همه تلاش خودش را به کار گرفته تا بتواند این تکنیک را در بیشترین سطح کیفی خودش نگه داری کند. اکنون سه برنامه «موزه»، «ساعت پویا» و «سرزمین مشاغل» با تکنیک استاپموشن در دست تشکیل است. این چنین، باتوجهبه نوع کار در تکنیک دوبعدی، باوجود کمرنگ شدن آن در دنیا، مرکز صبا هم چنان برای تشکیل «پهلوانان» از این تکنیک منفعت گیری میکند که یقیناً مقدار مخاطب این برنامه خود گواهی بر کیفیت این پویانمایی است. برخی آثار نیز با تلفیقی از چند تکنیک تشکیل خواهد شد.
لیوانی در ادامه اضافه کرد: تعداد بسیاری از پویانماییهای قهرمانمحور ما، متعلق به مناطق بومی و محلیاند، همانند پوریای ولی، امامقلیخان و برخی از شهدای انقلاب و دفاعمقدس، همانند شهید صوفی از شهدای همدان و شهید عسکری که از استان گلستاناند. در ساخت مجموعههای پویانمایی نیز شخصیتهایی از مناطق گوناگون سرزمین وجود دارند، برای مثال داستان مجموعه تازه «کشتیگیران» در شمال سرزمین و نیز مجموعه «راز شهر سوخته» در استان سیستان و بلوچستان میگذرد. در دوره تازه، مبتنی بر سند تحول، رویکرد تازه رسانه ملی دقت اختصاصی به توانایی های جوانان در استانها است و با این نگاه، آثار زیاد خوبی تشکیل شده است.
او خاطرنشان کرد: وجود الگو و قهرمان برای هر فردی، خصوصاً در کودکی میتواند نقش زیاد مهم و اثرگذاری در روحیه و اندیشه و آرمانهایش داشته باشد که میتواند عرصهساز ابراز شخصیت، افکار و رویکردهای تربیتی افراد باشد. برای نمونه، شخصیتها و قهرمانهایی که هر یک از ما از کودکی به یاد داریم، در روال شکلگیری شخصیت ما زیاد نقشآفرین بودهاند. قهرمانها و شخصیتهایی که با عملکردهای بسیارشان در پشتیبانی به دیگران و مبارزه با شر و نیروهای اهریمنی مدام ازخودگذشتگی میکردند، علتایجاد انگیزه در مخاطب خواهد شد. اگر این شخصیتها از افراد بومی، ملی، میهنی و با فرهنگ، منش و الگوهای بومی خودمان باشند، صدالبته میتوانند اثرگذارتر و هدفمندتر مخاطب را بهسمت مسیر مناسب هدایت کنند.
رئیس مرکز صبا اشاره کرد: در آثار غربی یا دور از فرهنگ ما، شخصیتها و قهرمانان تعداد بسیاری شکلگرفته و تشکیل شدهاند که بهعلت تبلیغات وسیعی که رسانههای غربی دارند، در سراسر جهان گسترده و اهداف خودشان را بر بستر فرهنگی و اذهان مخاطبانشان جانمایی کردهاند. درنتیجه، یکی از برنامههای مهم فرهنگی ما باید این باشد که الگوها و قهرمانهای ملی و مذهبی خودمان را با اهداف خودمان طراحی کنیم و گسترش دهیم و کودکانمان را با آرمانها و منویات مناسب فرهنگی و دینی خودمان شکل دهیم.
لیوانی در خصوص این که انیمیشنها یا همان پویانماییها چه وظایفی را میتوانند برای الگوسازی و معارفه قهرمانان ملی و میهنی ایفا کنند، او گفت: ماموریت پویانمایی، خصوصاً در رسانه باید الگوسازی مناسب برای نسل آینده باشد؛ الگوهایی که درراستای اهداف معنوی، فرهنگی و محتوایی ما باشند تا بتوانند قیمتهای ملی و دینی ما را نگه داری کنند و آنها را به نسلهای سپس انتقال دهند. همسو با اهداف بلند مرکز پویانمایی صبا، این مرکز برای گسترش فرهنگ مقاومت، پویش «طراحی شخصیتهای قهرمانِ محورِ مقاومت» را به اجرا درآورده است که امیدواریم آثار خوبی را از هنرمندان سرزمین دریافت کنیم و عرصههای تولیدات تازه از این تولیدات فراهم شود.
والدین نخستین قهرمانان جهان نوجوانان
خیرالله تقیانیپور، نویسنده و کارگردان که تنها تاثییر درمورد حاج قاسم سلیمانی را ساخته و از آن به گفتن «ترور» یاد میشود در خصوص الزامات معارفه قهرمانان پافشاری کرد: قهرمانان ملی تأثیری بر مردم سرزمین به جا میگذارند که تا سالها، هرگاه نامی از قهرمان خود میشنوند، هم چنان به نیکی از او یاد میکنند. برای مثال مرحوم غلامرضا تختی وقتی که زلزله بوئینزهرا رقم خورد به پشتیبانی مردم شتافت، سردار شهید؛ حاجقاسم سلیمانی در سیل خوزستان با غیرت به آب زد و تا این مدت هم مردم خوزستان حاجقاسم را با خدماتی که در آن حادثه سیل به مردم اراعه کرده می بود، یاد میکنند. احتمالا شهیدسلیمانی نیز میتوانست بی اعتنا باشد و بگوید من نظامی هستم و ماموریت فرد دیگر برعهده دارم، اما خلأیی حس کرد و داخل میدان شد. سردار نهتنها خودش پشتیبانی به مردم کشورش را برتری دانست، بلکه هرکسی که فکر میکرد میتواند به مردم کمکی کند را بهکار گرفت. قهرمان ملی این چنین ویژگیهایی دارد که علتماندگاری او میشود.
وی با اشاره به کمکاریها و غفلتها در حوزه معارفه قهرمانان که میتواند به نسل نوجوانان صدمه داخل کند، افزود: با این که سرزمین ایران قهرمانان تعداد بسیاری دارد، با نگاه بدبینانه میتوان او گفت کار بسیاری روی قهرمانان ملی در تلویزیون و حتی سینما انجام نشده است، اما این منصفانه نیست و ما عمل های خوبی هم داشتهایم، اما باید زیاد تر کار کرد. اگر زندگی شهدا و شاخصههای آنها به عکس کشیده شود، میتواند از قهرمانان ساختگی غرب هم جلوتر بزند، اما متأسفانه ما از پرداخت به این قهرمانان ملی آنگونه که با لیاقت است، غفلت کردهایم. در این چنین غفلتی بیشتر از همه، نوجوانان صدمه میبینند که در روبه رو با غرب و اسطورههای ساختگی آنها، خوراک فرهنگی کافی و غنی از سوی ما به آنها داده نمیشود. میتوان او گفت زمانها است بهکلی از نوجوانان غافلیم.
تقیانیپور پافشاری کرد: در دوران کودکی ما، هم سریال و سینمای نوجوان شرایط بهتری داشت، هم تشکیل محتوای تفکیک شده برای این گروه سنی زیاد تر مورد نظر می بود. نوجوان ازطریق شناخت قهرمان ملی خود، اهداف آنها و دستاوردهایشان جواب سوالهایش را اشکار میکند و این قهرمانان باید در قالب مجموعههای تلویزیونی قابل دسترس برای اقشار گوناگون به نوجوانان معارفه شوند.
وی خاطرنشان کرد: نیازهای نوجوان بهصورت تخصصی در رسانه ملی کمتر دیده شده و آنها یا مجبورند تماشاگر آثار کودک شوند و یا با قهرمانانی که در قصههای بزرگسالان معارفه خواهد شد خودشان را سرگرم کنند؛ در حالی که اتفاقاً بیشترین مخاطبی که سریالهای قهرمانمحور باید موردنظر باشند نوجواناناند. اکنون در کدام سریال تلویزیونی مشکلاتهای نوجوانی را به پشتیبانی جذابیتهای قهرمانان ملی برای این گروه سنی موردتوجه قرار دادهایم؟ در روبه رو کوتاهی ما، غرب با طراحی قهرمانان ساختگی و ضدفرهنگی و در تعارض با قیمتها و هویت ملی و مذهبی ما موثر برای نوجوانان کار تشکیل میکنند.
این کارگردان شناخته شده افزود: قهرمانان ملی باید بهصورتی در مجموعههای نمایشی طراحی شوند تا نوجوانانی که زاویه دید متغیری دارند و جزو قشر خاکستری محسوب خواهد شد با این قهرمانان ملی آشنا شوند. شاخصههای قهرمانان میتواند نوجوان را به کمال رساند و برای این کار بهتر است ابتدا قهرمانان قابل لمستر برای نوجوان یعنی پدر و مادر را برای نوجوان برجسته کنیم تا باور او به جایگاه خانواده روی دیگر باورهایش تأثیر بگذارد.
وی در خاتمه خاطرنشان کرد: اگر توانستیم با تشکیل اثری قهرمانمحور کاری کنیم که نوجوان از خانواده خود فاصله نگیرد، الگوگیری از قهرمانان حقیقی برای او یک عادت میشود و به جای پیروی از اسطورههای پوشالی از افرادی دنبالهروی میکند که سرنوشت خود را به نیکی رقم میزند و هنجارها را بهتر میشناسد و هنجارشکنی نمیکند و هویت خود را نمیبازد.
انتهای مطلب/
دسته بندی مطالب
اخبار کسب وکار
منبع