به گزارش خبرخوان
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق ؛ مطابق آمار وزارت بهداشت، کرونا بار دیگر صدر بیماری‌های تنفسی در ایران را از آن خود کرده، اما سویه JN.1، زیرشاخه‌ای از ویروس کرونا اُمیکرون، با شدت انتقال بالا‌تر و با ویژگی فرار از سیستم ایمنی بدن، برخلاف سویه‌های کشنده‌ای همانند ویروس کرونا دلتا، وخامت و مرگ‌ومیر کمتری را به همراه دارد. دکتر علیرضا ناجی، دکتری ویروس‌شناسی و مسئول مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی بیمارستان مسیح دانشوری و کیانوش جهانپور، سخنگوی اسبق وزارت بهداشت، در او مباحثه با «فرهیختگان» در این خصوص هشدار خواهند داد که افزایش گردش ویروس در اردیبهشت‌ماه سال‌جاری، به‌اختصاصی برای سالمندان و افراد دارای بیماری‌های عرصه‌ای، خطر بستری شدن را بالا برده است. ناجی بر الزام مراعات پروتکل‌های بهداشتی و ایزوله شدن در صورت بیماری پافشاری و از لزوم پایش ویروس در حال چرخش در ایران خبر می‌دهد، این چنین جهانپور از غفلت دوساله در به‌روزرسانی واکسن‌های کرونا انتقاد کرده و خواستار دسترسی گروه‌های پرخطر به واکسن‌های ارتقا یافته است.
موج تازه کرونا، کم‌خطر با شدت سرایت بالا
علیرضا ناجی، متخصص ویروس‌شناسی با اشاره به گسترده‌ترین سویه کرونا (JN.1) در جهان از گمان شیوع این نوع سویه در ایران افزود: «ویروس کرونا در ایران شش موج را توانایی کرده است، از موج ششم به سپس، ما در ایران با سویه اُمیکرون و زیرسویه‌های اُمیکرون مواجه هستیم. با شیوع مجدد ویروس کرونا در ایران، وزارت بهداشت می‌بایست مطابق پایش‌هایی که انجام می‌دهد و مطابق آمار ژنتیکی ویروس کووید را مورد بازدید قرار دهد تا به‌صورت رسمی بگوید ما با کدام نوع از این ویروس مواجهیم. اکنون گزارش رسمی‌ای در این خصوص که کدام واریانت‌ها داخل سرزمین در حال چرخش است، مشاهده نشده. اما فکر می‌کنم چیزی خارج از واریانت‌هایی نیست که اکنون در کل دنیا در حال گسترش است.»
علیرضا ناجی، با اشاره به تفاوت‌های مهم این زیر سویه با سویه‌های اولیه ویروس کرونا اضافه کرد: «اکنون ویروس کرونا جی.ان.وان (JN.1) می‌توان او گفت که بیشترین بسیاری و شیوع را در بین همه واریانت‌های اُمیکرون دارد و به همین علت زیرشاخه‌های مربوط به این سویه زیاد تر دیده شده است، از این جهت به گمان زیادً این سویه در ایران فراگیر شده است. تفاوت مهم این سویه از کرونا با سویه‌های قبلی برای مثال از نظر وخامت بیماری‌زایی و کشندگی، قابل قیاس با سویه‌هایی همانند کرونا دلتا و… نیست. مطابق آمار‌های انتشار شده توسط وزارت بهداشت و مشاهداتی که در بیمارستان‌ها داریم، فعالیت ویروس کرونا و این چنین ویروس آنفلوآنزا نسبت به فروردین‌ماه سال جاری، افزایش معناداری اشکار کرده است؛ هنگامی گردش ویروس افزایش اشکار می‌کند طبیعی است افراد بیشتری دچار خواهند شد، یعنی تعداد عفونت‌ها بالا رفته و افرادی که حساس می باشند، طبق معمولً افرادی که سن بالا دارند یا بیماری‌های عرصه‌ای دارند امکان پذیر زیاد تر از افراد فرد دیگر نیاز به بستری شدن داشته باشند. اما به‌صورت کلی می‌توان او گفت این سویه فرقی با سویه‌های دیگر اُمیکرون ندارد. این سویه‌ای است که برخلاف سویه‌های دیگر وخامت بیشتری از بیماری تشکیل نمی‌کند، این چنین علتمرگ‌ومیر بالاتری نمی‌شود. این سویه همانند زیرسویه‌های دیگر اُمیکرون است.»
خیز مجدد کرونا با شدت بیشتری در حال انتقال است
او این چنین در خصوص علت خیز مجدد ویروس کرونا در مقاطع گوناگون وقتی بعد از واکسیناسیون‌های گسترده در سالیان قبل و با اشاره به ویژگی‌های ویروس کرونا (JN.1 ) و تفاوت آن با دیگر سویه‌های کرونا گفتن داشت: «هر چند بعضی اوقات، با دقت به این که سطح ایمنی نسبت به کروناویروس در جهان پایین می‌آید، همین امر جهت می‌شود تا خیز جدیدی از ویروس کرونا را در جامعه مشاهده کنیم. این زیرسویه‌های تازه امکان پذیر با تغییرات اساسی نسبت به سویه‌های قبلی باشند. برای مثال سویه‌های جدیدی شیوع اشکار می‌کنند که قوت انتقال و عفونت‌زایی‌شان افزایش معناداری داشته، یعنی شدت انتشارشان زیاد تر از دیگر زیر سویه‌ها است یا بتوانند سیستم ایمنی بدن را به‌راحتی دور بزنند. این موارد از عواملی‌اند که علتمی‌شود ما هر از چندگاهی یک خیز از کرونا در جامعه داشته باشیم. گزارش‌های و مستندات جهانی می‌گویند زیاد تر ویروس‌هایی که در حال حاضر در چرخش می باشند، مربوط به کرونا جی.ان.وان (JN.1) و زیرشاخه‌های مربوط به آن است. یقیناً باید او گفت ویروس کرونا (JN.1) ویروس زیاد جدیدی نیست. در واقع زیرشاخه‌ای از گونه اُمیکرون است که اولین بار در آگوست سال ۲۰۲۳ شناسایی شد و در آخر همان سال به طوری غالب در جهان تبدیل شد. با گذشت بیشتر از چهار سال از اغاز پاندمی جهانی کرونا و فروکش کردن موج‌های اولیه آن، اکنون نشانه‌هایی دلواپس‌کننده از برگشت مجدد این ویروس در برخی نقاط جهان دیده می‌شود؛ افزایش موارد بستری، شناسایی زیرسویه‌های تازه و هشدار‌های مقامات بهداشتی، زنگ خطر اغاز موجی تازه را به صدا درآورده است.»
او این چنین در ادامه اضافه کرد: «واریانت‌هایی که اکنون از کووید_19 در حال چرخش می باشند، خصوصیات قابل توجهی دارند. برای مثال شدت انتقال‌پذیری زیاد بالایی دارند، که مشاهده می‌کنیم در یک مقطع مختصر وقتی تعداد قابل توجهی از افراد را مبتلا می‌کند و انتقال ویروس با شدت بالایی صورت می‌گیرد. این چنین این سویه فرار از سیستم ایمنی را نیز همراه خود دارد. در نتیجه، این دو خصوصیت علتمی‌شود تا افراد بسیاری با درجات ایمنی و در رده‌های سنی متفاوت به این بیماری مبتلا شوند، برای همین است که در جامعه مشاهده می‌کنیم افراد زیاد بسیاری تحت تأثیر این ویروس قرار گرفته و مکرر می‌شنویم افراد مختلفی به این ویروس مبتلا شده‌اند، اما همان طور که حرف های شد این نوشته دلواپس‌کننده نیست؛ چراکه اکنون ویروس کرونایی را مشاهده نمی‌کنیم که از کشندگی یا وخامت بیماری برخوردار باشد. یقیناً افراد گوناگون با دقت به شرایط و وضعیتی که دارند، می‌توانند در روبه رو با این ویروس عکس العمل‌های مختلفی را نشان دهند. برای مثال برخی از افراد که دارای سن بالا می باشند یا افرادی که بیماری‌های عرصه‌ای دارند، همه انها امکان پذیر به بیماری‌های سخت‌تری مبتلا شوند که همین امر علتمی‌شود تا برخی از افراد در بیمارستان‌ها بستری شوند.»
نیاز به به‌روزرسانی واکسن‌های قدیمی
علیرضا ناجی در خصوص کم‌تاثییر شدن واکسن‌های قدیمی کرونا در برابر سویه‌های تازه این بیماری توضیح می‌دهد: «ایران جزء جوامعی محسوب می‌شود که سطح بالایی از واکسیناسیون را دارد اما این واکسنها، واکسن‌هایی می باشند که تقریباً دو سال از تزریق‌شان قبل است. واکسن‌هایی که برای سویه‌های قدیمی ویروس تشکیل شدند برای ویروس‌های تازه کرونا که در حال چرخش می باشند کارکرد مناسبی ندارد؛ چراکه زمان بسیاری از تزریق واکسنها سپری شده و این چنین ویروس‌هایی که در حال حاضر در چرخش می باشند، به‌قدری تحول کردند که ایمنی حاصل از واکسن‌های قدیمی زیاد مؤثر در جلوگیری از ابتلا به بیماری نخواهد می بود.» ناجی در خصوص احتیاج به واکسن‌های به روز شده می‌افزاید: «در نزدیک به یک سال و نیم تازه، واکسن‌های به‌روز شده جدیدی در دنیا تشکیل شده است. در حال حاضر سازمان‌های جهانی و سازمان‌های بهداشتی در سرزمین‌های گوناگون برنامه‌ای تعبیه کردند تا این واکسن‌های تحول‌یافته و ارتقایافته حداقل برای افرادی که نسبت به بیماری حساس می باشند همانند افرادی که بالای ۶۵ سال سن دارند، یا برای افرادی که بیماری عرصه‌ای دارند، تزریق صورت گیرد تا ایمنی بیشتری نسبت به ویروس‌های کووید داشته باشند. به هر حال جامعه ما جامعه‌ای است که در سالیان قبل واکسیناسیون شده و از یک ایمنی جمعی برخوردار است. با این حال واکسن‌های زده شده، زمان زمان بسیاری از آن‌ها می‌گذرد و اکنون در برابر ویروس‌های جدیدی که ارتقا یافته و تحول یافته‌اند کارکرد مؤثری در برابر ابتلا به بیماری همانند قبل ندارند. اکنون سازمان مرکز کنترل بیماری‌ها و سازمان غذا و داروی آمریکا برای مجوز به واکسن‌های ارتقایافته برای افراد زیر ۶۵ سال، حرف های است حتماً باید اثربخشی این واکسنها در آن گروه‌های سنی به اثبات برسد. یقیناً نه آزمایش‌های کلاسیک که از ابتدا اغاز بشود بلکه آزمایش‌های محدودی که بازدهی واکسنها را در گروه‌های سنی زیر ۶۵ سال را اشکار کند. اما در خصوص افراد بالای ۶۵ سال و یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و افرادی که بیماری‌های عرصه‌ای دارند و در خطر بیشتری قرار دارند، سرزمین‌های گوناگون برنامه‌هایی طراحی کردند که مجوز زدن واکسن در این گروه‌ها به طور محدود داده شده است. در رابطه سرزمین ما، باید وزارت بهداشت در این خصوص فکری کند و بازدید‌های ملزوم را انجام دهد. ما در سرزمین هم چنان واکسن‌های ارتقا یافته نداریم و خبری نداریم که آیا شرکت‌های واکسن‌سازی ما در صدد این می باشند تا واکسن‌های ارتقا یافته‌ای را تشکیل کنند یا نه؟! به هر حال واکسیناسیون به‌صورت گسترده انجام نخواهد گرفت، بلکه در گروه‌های خاص و در معرض خطر، این واکسن امکان پذیر زده شود.»
آخرین مطالب
زمان درگیری فرد با بیماری ۵ تا ۱۴ روز است
او این چنین با اشاره به ویژگی این زیر سویه به شدت و زمان زمان درگیری فرد با این بیمار اضافه کرد: «با شیوع سویه تازه ویروس کرونا در ایران، بیماری شدیدی دیده نمی‌شود که بخواهیم در این خصوص بگوییم افزایش وخامت بیماری دارد. این بیماری حدوداً می‌تواند بین یک تا دو هفته فرد را دچار کند. دوره‌ای که فرد می‌تواند ناقل ویروس به دیگران باشد، نزدیک به ۵ تا ۱۴ روز حداکثر می‌تواند باشد. اما این بیماری نمی‌تواند علتدرگیری شدید برای بیمار بشود. این بیماری در اکثر افراد به‌صورت زیاد سبک دیده می‌شود.»
احتیاج جامعه به واکسن‌های ارتقا یافته
کیانوش جهانپور، سخنگوی اسبق وزارت بهداشت، با انتقاد از عدم تشکیل و یا واردات واکسن‌های ارتقا یافته توسط وزارت بهداشت می‌افزاید: «متأسفانه، نزدیک به دو سال است که در سرزمین واکسنی به‌روزرسانی نشده است حتی واکسن به‌روزرسانی شده‌ای هم داخل نشده و اکنون هیچ واکسن ارتقا یافته‌ای در دسترس نیست. مجموعه وزارت بهداشت باید برای افراد در معرض خطر این ویروس و افرادی که دارای بیماری‌های عرصه‌ای می باشند و متقاضی منفعت گیری از واکسن می باشند، یا مطابق پیشنهاد پزشک‌شان برای واکسیناسیون امکان پذیر ارجاع بشوند، مقدمات و دسترسی این واکسنها را فراهم کند؛ چه از محل واردات واکسن‌های ارتقا یافته و یا حمایتاز تولیدکننده‌های قبلی داخلی برای ارتقا دادن واکسن‌هایشان. با دقت به حرکت ویروس از اغاز تا بحال به گمان زیاد پیش‌بینی می‌شود که دیگر احتیاجی به واکسیناسیون عمومی و فراگیر در سطح ملی یا جهانی نخواهد می بود. اما به گمان زیاد، بر پایه شواهد و مستندات حاضر و حرکت ویروس، در گروه‌های پرخطر و افراد دارای بیماری‌های عرصه‌ای، گمان نیاز به دُز‌های یادآور واکسن زیاد زیاد است. در این عرصه، یک غفلت دوساله وجود دارد. اگر امروز، به هر دلیلی، فردی برای دریافت واکسن کرونا ارجاع داده شود یا متقاضی دریافت واکسن ارتقا یافته باشد، متأسفانه در ایران این واکسنها در دسترس نیست. با دقت به این که در سرزمین واکسیناسیون عمومی انجام شده و ۷۰ درصد جمعیت تحت پوشش قرار گرفته‌اند و حداقل شش واکسن در داخل سرزمین برای مبارزه با این ویروس تشکیل شده، این حالت پذیرفتنی نیست. این چنین ظرفیتی هم برای واردات و هم برای تشکیل داخلی وجود دارد تا حداقل افرادی که متقاضی می باشند یا برایشان واکسن تجویز شده، بتوانند آن را در دسترس داشته باشند و از داروخانه‌ها تهیه کنند.
ویروس با واکسن نمی‌میرد
کیانوش جهانپور با اشاره به وجه شباهت این ویروس با دیگر بیماری‌های تنفسی در این باره افزود: «علائم کلی، علائم یا نشانه‌هایی می باشند که به آن‌ها سندروم یا نشانگان شبه‌آنفلوآنزا می‌گوییم. علائم تنفسی از آبریزش بینی و سرفه، و در کنار آن امکان پذیر که در برخی از افراد علائم گوارشی همانند حالت تهوع، اسهال یا استفراغ نیز تشکیل شود. این علائم اختصاصی نبوده و نمی‌توان فقطً از روی علائم اشکار کرد که این ویروس، قطعاً سویه تازه کروناست. علائم با علائم ویروس‌های فرد دیگر که نشانگان مشترک دارند، همانند آنفلوآنزا و یا ویروس‌های دیگر تنفسی شبیه می باشند و فقطً با آزمایش‌های دقیق ویروس‌شناسی و PCR می‌شود تشخیص قطعی داد که فرد مبتلا به کروناست یا خیر، که آن تشخیص قطعی هم الان برای درمان، عموماً ملزوم نیست.»
جهانپور با گفتن بومی شدن ویروس کرونا گفتن داشت: «واکسن، ویروس را از بین نمی‌برد. ویروس کرونا تقریباً بومی شده و در سراسر دنیا وجود خواهد داشت. در گذر زمان نیز از بین نمی‌رود بلکه سویه‌های تازه آن ظاهر خواهند شد؛ همان گونه که در رابطه ویروس آنفلوآنزا و ویروس‌های دیگر همانند سرماخوردگی ناظر هستیم، برای ویروس کرونا نیز این روال تکرار خواهد شد. ما دیگر با یک پاندمی شبیه آن‌چه که در ماه‌های نخستین شیوع ویروس کرونا ناظر بودیم روبه رو نیستیم، بلکه با طغیان‌هایی هر از بعضی اوقات یا حتی اپیدمی‌هایی با علائم خفیف‌تر و عواقب کمتر مواجه هستیم، که به‌صورت بومی در زندگی بشر قرار گرفته‌اند و جزئی از تاریخ و زندگی انسان خواهند می بود. همان گونه که امکان پذیر در طول سال، افراد به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا مبتلا شوند، به کرونا نیز در قالب سویه‌های گوناگون مبتلا خواهند شد و این ویروس نیز به مجموعه ویروس‌هایی که در زندگی بشر وجود و ابراز دارند، مدام است. برای همین نباید انتظار حذف آن از زندگی بشر را داشته باشیم. حرکت ویروس به طوری است که حذف نخواهد شد، بلکه هر از بعضی اوقات، سویه‌های جدیدی از آن ابراز خواهد یافت.»
در سایت خبری خبرخوان آخرین اخبارحوادث,سیاسی,فرهنگ وهنر,اقتصاد و تکنولوژی,دفاعی,ورزشی,ایران,جهان را بخوانید.
دسته بندی مطالب
اخبار کسب وکار