نزدیک به ۴۳ هزار سال پیش یک مرد نئاندرتال در جایی که اکنون اسپانیای مرکزی است با یک سنگ گرانیتی روبه رو شد که خطوط و فرورفتگی‌های آن دقت او را جلب کرد؛ این سنگ شباهت جالبی به طور انسان داشت. او یکی از انگشتانش را در رنگدانه قرمزی فرو کرد و آن را به وسط سنگ، جایی که بینی در چهره قرار می‌گیرد، سختی داد. بعد از هزاران سال، اکنون دانشمندان این سنگ را کشف کرده‌اند و می‌گویند قدیمی‌ترین تاثییر انگشت است.

بر پایه گزارش لایو ساینس، باستان‌شناسان دانشگاه کمپلوتنسه مادرید قدیمی‌ترین تاثییر انگشت کامل یک نئاندرتال را در حومه سگوویا، اسپانیای مرکزی، کشف کردند. این تاثییر انگشت که با اُخرا (یک رنگدانه معدنی قرمزرنگ) بر روی یک قلوه سنگ گرانیتی کوچک تشکیل شده، نزدیک به ۴۳ هزار سال قدمت دارد. درکل این منطقه شواهدی از وجود گسترده نئاندرتال‌ها بین ۴۱ هزار تا ۴۴ هزار سال پیش را در خود دارد.

تجزیه‌وتحلیل‌ها مشخص می کند که تاثییر انگشت به گمان زیادً متعلق به یک مرد بالغ نئاندرتال بوده است. این کشف از آن جهت نیز حائز اهمیت است که مربوط به اواخر دوره وجود نئاندرتال‌ها در شبه‌جزیره ایبری، هزاران سال قبل از ورود گسترده انسان‌های مدرن (هومو ساپینس) به این منطقه از اسپانیا است.

کشف قدیمی‌ترین تاثییر انگشت انسان در اسپانیا

مسئله قابل دقت اینجاست که اُخرا به‌طور طبیعی در این منطقه از اسپانیا یافت نمی‌شود و این مشخص می کند که نئاندرتال‌ها آن را از جای فرد دیگر به این محل آورده‌اند. قلوه سنگ نیز از نزدیک به ۳ کیلومتری، از نزدیکی رودخانه‌ای به پناهگاه منتقل شده است.

محققان با بازدید‌های میکروسکوپی توانستند جزئیات و برجستگی‌های حلقوی (whorls) تاثییر انگشت را قبول کنند. آنها بر این باورند که این سنگ به علت شکل طبیعی و اتفاقی‌اش که دارای فرورفتگی‌هایی همانند به دو چشم و یک دهان است، دقت نئاندرتال‌ها را به خود جلب کرده است – اتفاق‌ای روانشناختی به نام پاریدولیا چهره‌ای، یعنی تمایل به دیدن چهره در اشیاء بی‌جان. تاثییر انگشت اُخرایی نیز با دقت در مرکز سنگ، جایی که بینی در یک چهره قرار می‌گیرد، زده شده است.

این جزئیات محققان را به این فرضیه رسانده که این عمل یک حرکت نمادین و به گمان زیادً یکی از قدیمی‌ترین مثالهای هنر قابل حمل توسط نئاندرتال‌ها بوده است. اگر این فرضیه درست باشد، این سنگ نه‌تنها قدیمی‌ترین تاثییر انگشت کامل یک انسان‌تبار در جهان است، بلکه شواهد بیشتری مبنی بر توانمندیهای شناختی پیچیده، تفکر انتزاعی و ظرفیت‌های هنری نئاندرتال‌ها اراعه می‌دهد.

این تاثییر انگشت در سال ۲۰۲۲ کشف شد، اما نتایج تحقیقات مربوط به آن به‌تازگی در ژورنال Archaeological and Anthropological Sciences انتشار شده است.