مدل هوش مصنوعی o3 شرکت OpenAI موفق شد مدل Grok 4 از شرکت xAI را ناکامی دهد و قهرمان تورنمنت شطرنج هوش مصنوعی‌های همه‌منظوره شود. در این مسابقه، Grok اشتباهات فاحش و عجیبی انجام داد و اکنون بار دیگر آتش رقابت بین «سم آلتمن»، مدیرعامل OpenAI، و «ایلان ماسک»، مالک xAI، شعله‌ورتر شده است.

این رقابت که در پلتفرم Kaggle متعلق به گوگل برگزار شد، با مسابقات تاریخی همانند نبرد «گری کاسپاروف» و کامپیوتر دیپ‌بلو تفاوت اساسی داشت. در اینجا خبری از کامپیوترهای فوق تخصصی شطرنج نبوده است. در عوض، مدل‌های زبانی بزرگ همه‌منظوره که برای کارهای روزمره طراحی شده‌اند، در برابر یکدیگر قرار گرفتند تا توانایی «استدلال» و «یادگیری استراتژیک» آنها سنجیده شود. در این تورنمنت سه روزه، هشت مدل هوش مصنوعی از شرکت‌های پیشرو همانند xAI، گوگل، OpenAI، آنتروپیک و شرکت‌های چینی DeepSeek و Moonshot AI با یکدیگر رقابت کردند.

ناکامی Grok از مدل OpenAI در مسابقه شطرنج

تا پیش از فینال، به نظر می‌رسید که Grok 4 نیرومندترین بازیکن این میدان است. «پدرو پینهاتا» (Pedro Pinhata) از وب‌سایت Chess می‌نویسد: «تا قبل از نیمه‌نهایی، به نظر می‌رسید هیچ چیز نمی‌تواند Grok را متوقف کند… اما این توهم در روز آخر از بین رفت.» در بازی‌های فینال، Grok با اراعه یک بازی «پراشتباه» به‌طور کامل در برابر مدل o3 شرکت OpenAI فروپاشید. «هیکارو ناکامورا» (Hikaru Nakamura)، استاد بزرگ شطرنج، در میانه پخش زنده این مسابقه او گفت: «Grok در این بازی‌ها اشتباهات زیاد بسیاری مرتکب شد، اما OpenAI اینطور نبوده است.»

اشتباهات Grok به‌قدری شگفت می بود که در چندین بازی به سادگی وزیر خود را از دست داد؛ اشتباهی که در سطح بالای شطرنج زیاد نادر است.

ایلان ماسک، حتی پیش از اغاز فینال و احتمالا با پیش‌بینی ناکامی، تلاش کرد تا اهمیت این رقابت را کم نمود دهد. او در پستی در ایکس نوشت که پیروزی‌های قبلی Grok در این تورنمنت، یک «تاثییر جانبی» بوده و شرکت xAI «تقریباً هیچ تلاشی برای پیروزی در شطرنج نکرده است.» این اظهارنظر تلاشی برای مدیریت ناکامی در برابر رقیب دیرینه‌اش، سم آلتمن، برداشت می‌شود؛ دو فردی که هر دو ادعا می‌کنند هوشمندترین مدل‌های هوش مصنوعی جهان را در اختیار دارند.

درکل بازی‌های استراتژیک پیچیده‌ای همانند شطرنج از قدیم به گفتن معیاری برای سنجش هوش و توانایی ماشین‌ها به کار رفته‌اند. پیروزی تاریخی آلفاگو (محصول دیپ‌مایند گوگل) بر قهرمان جهان، «لی سه-دول» (Lee Se-dol)، که تبدیل بازنشستگی او شد، نشان داد که هوش مصنوعی می‌تواند در استراتژی‌های پیچیده از انسان پیشی بگیرد. این تورنمنت تازه نیز نشان داد که مدل‌های زبانی بزرگ، فراتر از تشکیل متن، درحال یادگیری توانایی‌های استدلال عمیق می باشند.