نسل‌ها است که همه عربستان را به گفتن صادرکننده نفت می‌شناسند، اما اکنون این سرزمین می‌خواهد در حوزه فرد دیگر اسم خود را بر سر زبان‌ها بیندازد. عربستان بیابانی تصمیم دارد یکی از برجسته‌ترین و راهبردی‌ترین منبع های عصر دیجیتال را صادر کند؛ یعنی قوت پردازشی که شرکت‌های گسترش‌دهنده هوش مصنوعی عطش آن را دارند.

به گزارش نیویورک تایمز، شاهزاده «محمد بن سلمان» می‌خواهد از ثروت نفتی عربستان منفعت ببرد تا به قلب فناوری نفوذ کند. کشورهای مقداری می‌توانند با انرژی ارزان، منبع های مالی هنگفت و زمین‌های گسترده این پادشاهی رقابت کنند؛ اینها دقیقاً همان چیزهایی می باشند که شرکت‌های فناوری برای راه‌اندازی مراکز داده بزرگ و پرمصرف هوش مصنوعی به آنها نیاز دارند.

جاه‌طلبی عربستان در هوش مصنوعی

عربستان سعودی درحال مذاکره با غول‌های فناوری آمریکایی برای منفعت گیری از مراکز داده آینده خود است. مدیران اجرایی شرکت‌هایی چون OpenAI، گوگل، کوالکام، اینتل و اوراکل در کنفرانس سالانه «ابتکار اندوخته‌گذاری آینده» (FII) این سرزمین که از دوشنبه اغاز شده، شرکت می‌کنند. ماه آینده نیز قرار است محمد بن سلمان از ایالات متحده بازدید کند.

«سعید الدباس»، یکی از مدیران ارشد شرکت هوش مصنوعی Humain، از یک خرید وفروش احتمالی برای فراهم قوت پردازشی شرکت xAI متعلق به «ایلان ماسک» خبر داده است. او در مصاحبه‌ای او گفت: «[نمایندگان] آمازون دیروز اینجا بودند. امروز صبح با مایکروسافت جلسه داشتیم.» بااین‌حال مطرح این شرکت با ماسک، «زیاد زیاد بزرگ‌تر» است.

شاهزاده محمد بن سلمان شرکت Humain را چند ماه قبل تأسیس کرد و می‌خواهد این شرکت در سال‌های آینده نزدیک به ۶ درصد از کل بار پردازشی هوش مصنوعی جهان را مدیریت کند. مطابق گزارش Synergy Research Group، این مقصد می‌تواند عربستان را (که اکنون کمتر از ۱ درصد سهم دارد) بعد از آمریکا و چین، به سومین فراهم‌کننده بزرگ قوت پردازشی در جهان تبدیل کند.

مدیران سعودی می‌گویند این پادشاهی درحال ساخت سه مجموعه مرکز داده بزرگ برای شرکت‌های خارجی است. آنها ادعا می‌کنند که هزینه هوش مصنوعی در این مراکز می‌تواند حداقل ۳۰ درصد ارزان‌تر از ایالات متحده باشد.

برای تسلط بر نگرانی‌های امنیتی درمورد فعالیت در این سرزمین، عربستان درحال بازدید تشکیل مراکز موسوم به «سفارتخانه داده» است. در این مراکز، شرکت‌های خارجی می‌توانند به جای قوانین عربستان، تحت قوانین ملی خود فعالیت کنند.

بااین‌حال تعداد بسیاری تردید دارند که عربستان بتواند به این اهداف دست یابد. این پادشاهی مجموعه کوچکی از متخصصان هوش مصنوعی دارد. عربستان این چنین در یک رقابت منطقه‌ای از امارات متحده عربی عقب است؛ امارات امسال یک پروژه چند میلیارد دلاری با OpenAI در ابوظبی راه‌اندازی کرد.

از نظر دیگر، مسائل سیاسی نیز امکان پذیر مانع دستیابی عربستان به این جاه‌طلبی‌ها شود؛ دولت ترامپ در سفر ماه مه به ریاض، به شرکت‌های آمریکایی همانند انویدیا چراغ سبز اولیه برای فروش تراشه‌های هوش مصنوعی به عربستان داده می بود. اما پنج ماه بعد از آن، به علت نگرانی‌ها درمورد روابط ریاض و پکن، مجوز نهایی فروش تا این مدت صادر نشده است.

یقیناً محمد بن سلمان همیشه مواظب بوده است که در این تنش جانب یک طرف را نگیرد. همزمان که عربستان روابط عمیقی با دولت ترامپ دارد، از اندوخته‌گذاری چین نیز استقبال می‌کند. برای مثال شرکت چینی DeepSeek از مراکز داده آرامکو منفعت گیری می‌کند. بااین‌حال باید صبر کرد و دید که عربستان چطور می‌خواهد مسائل اقتصادی و سیاسی حوالی هوش مصنوعی را حل کند تا بتواند از دو قوت بزرگ جهان، آمریکا و چین، همزمان منفعت ببرد.