به گزارش برنا؛ یوزپلنگ آسیایی، طوری کمیاب و «در خطر شدید انقراض» وقتی گستره وسیعی از ایران تا هند و آسیای میانه را پوشش می‌داد، اما اینک قلمرو بقای این گونه مورد قیمت به ایران محدود شده است و از نمادهای کوششهای حفاظتی ایران شناخته می‌شود.

از چالش‌های بزرگ در حفاظت از این گونه، سلامت یوزپلنگ‌های ماده و توانایی آنها در تکثیر است.

هرگونه عارضه یا بیماری می‌تواند برنامه‌های جفت‌گیری و زادآوری را مختل کند و سرنوشت جمعیت محدود یوزپلنگ آسیایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مدیریت علمی و برنامه‌ریزی دقیق برای بازدید حالت سلامت، پایش مستمر و اتخاذ تصمیمات حفاظتی بر پایه شواهد و نظر کارشناسان، تنها راه ضمانت بقای این گونه است.

علت افت گمان بارداری یوز «ایران»

«ایران» از یوزپلنگ‌های ماده مرکز علمی تحقیقات و تکثیر ذخیره‌گاه زیست‌کره خارتوران است که طی سونوگرافی و تصویربرداری با اشعه ایکس‌ری از اندام‌های تولیدمثلی در اردیبهشت ۱۴۰۴ تشخیص داده شد این یوز دارای چندین ضایعه در رحم و شاخ‌های رحم است.

به علت همین مساله، گمان بارداری آن به شدت افت یافته است. اینک یوز «ایران» زیر نظر متخصصان تحت درمان قرار دارد و و به همین علت کاری برای جفت‌گیری و باروری او انجام نمی‌شود.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سمنان با اشاره به درگیری یوزپلنگ ماده به نام «ایران» به عارضه رحمی، فرمود: مطابق نظر متخصصان کاری برای جفت‌گیری و باروری این گونه مورد قیمت به علت بیماری انجام نمی‌شود.

سعید یوسف‌پور در ادامه گفت: برای سلامت یوزپلنگ «ایران» و چگونگی پیشبرد مطرح تکثیر در مرکز علمی تحقیقات و تکثیر ذخیره‌گاه زیست‌کره توران با یک خرد جمعی مطابق نظر کمیته ملی راهبری یوزپلنگ آسیایی تصمیم‌گیری می‌شود و نظر شخصی و سلیقه‌ای اعمال نمی‌شود.

وی اظهار کرد: مطابق بازدید‌ها ضایعات رحمی در شاخ‌های رحم یوزپلنگ «ایران» از بین نرفته است و سپس از فصل جفت‌گیری در سال ۱۴۰۵، برای بازدید سلامت این یوز ماده مجدد سونوگرافی انجام می‌شود.

سرگذشت «ایران» یوزپلنگ ماده خارتوران

«ایران» نام یک یوزپلنگ آسیایی است که در مرکز علمی تحقیقاتی ذخیره‌گاه زیست‌کره توران برای تشکیل همانند نگهداری می‌شود.

این یوزپلنگ ماده سال ۱۳۹۶ در حالی که هشت ماه داشت، از اسارت قاچاقچیان در تهران آزاد و راه‌های مختلفی برای زادآوری او در مرکز تکثیر و بازپروری یوز آسیایی پردیسان انجام شد اما پیروزی‌آمیز نبوده است، تا این‌که در فروردین ۱۳۹۹ به زادگاه خود در توران سمنان برگردانده شد.

«ایران» بعد از جفت‌گیری با «فیروز» سه توله از طریق سزارین به دنیا آورد، در واقع اردیبهشت ۱۴۰۱ اشکار شد که بارداری «ایران» کامل بوده و با دقت به شرایط فیزیکی گونه و عدم توانایی در زادآوری طبیعی، با نظر دامپزشکان مشاور و دامپزشک سازمان حفاظت محیط زیست، «ایران» در ۱۱ اردیبهشت به روش سزارین صحرایی توله‌های خود که سه توله نر بودند را به دنیا آورد.

در ابتدای تولد توله‌ها شیر آغوز از مادر گرفته شد و به توله‌ها داده شد و سپس از پایان جراحی، توله‌ها به پناهگاهی در کنار مادر منتقل شدند. به علت امتناع «ایران» برای شیردهی، توله‌ها به‌ صورت دستی شیردهی شدند، اما یکی از توله ها که از همان زمان تولد ضعیف می بود سپس از چهار روز تلف شد.

یکی دیگر از توله‌ها در ۲۷ اردیبهشت در مسیر انتقال به یک بیمارستان تخصصی دامپزشکی در تهران تلف شد و یوز سوم به نام «پیروز» بعد از ۱۰ ماه زندگی، در ۹ اسفند ۱۴۰۱ به‌ علت نارسایی کلیوی در بیمارستان از دست رفت.