یک کشف شگفت‌انگیز در ناحیه‌ای از شهرستان سافک بریتانیا مشخص می کند که انسان‌ها نزدیک به ۴۰۰ هزار سال پیش توانایی روشن‌کردن و کنترل آتش را داشته‌اند، یعنی نزدیک به ۳۵۰ هزار سال سریعتر از آنچه پیش‌تر فکر می‌شد.

در این محل که یک معدن خاک رس متروکه در نزدیکی روستای Barnham است، پژوهشگران باستان‌شناس شواهدی همانند خاک سوخته، تیشه‌های مُشتی حرارت‌دیده و تکه‌هایی از پیریت آهن یافتند. به گزارش گاردین، این کشف که توسط تیمی از موزه تاریخ طبیعی بریتانیا انجام شد، مشخص می کند روشن‌کردن آتش توسط انسان‌ها زیاد قدیمی‌تر از مثالهای ۵۰ هزار ساله شمال فرانسه است.

کشف قدیمی‌ترین شواهد از روشن‌کردن آتش توسط انسان‌ها

تحقیقات ژئوشیمیایی مشخص می کند که خاک سرخ‌شده در این منطقه چندین بار حرارت دیده و دمای آن به بیشتر از ۷۰۰ درجه سانتی‌گراد رسیده است، که این کار به درستی مشخص می کند آتش توسط انسان‌ها کنترل و تشکیل شده و خودبه‌خود شکل نگرفته است. این چنین کمیابی پیریت در منطقه حاکی از آن است که این ماده از نقاطی دور حمل شده و به‌طور موثر برای روشن‌کردن آتش منفعت گیری شده است. بر پایه این شواهد، گمان می‌رود ساکنان این منطقه نئاندرتال‌های اولیه بوده باشند که نزدیک به ۴۰۰ هزار سال پیش در بریتانیا زندگی می‌کردند، درحالی‌که گونه هوموساپینس تا این مدت خارج از آفریقا وجود پایدار نداشت.

کنترل آتش اثرات ژرفی بر تکامل انسان داشت. آتش گرما، نور و محافظت در برابر شکارچیان فراهم می‌کرد، امکان پخت غذاهای متنوع را فراهم می‌ساخت و قابلیت بقای انسان‌ها را افزایش می‌داد. افزون‌براین، آتش به گفتن مرکز تعامل های اجتماعی، اشتراک‌گذاری غذا، روایت داستان‌ها و شکل‌گیری زبان عمل می‌کرد. دکتر «راب دیویس» از موزه بریتانیا، توضیح می‌دهد که این توانایی به انسان‌ها امکان داد در محیط‌های سردتر و سخت‌تر گسترش یابند، گروه‌های بزرگ‌تر راه اندازی دهند و انرژی ملزوم برای رشد و گسترش مغز خود را فراهم کنند.

پروفسور «کریس استرینگر» از موزه تاریخ طبیعی اشاره می‌کند که در آن دوره اندازه مغز انسان‌ها به حد امروزی نزدیک شده می بود و کنترل آتش به آن‌ها اجازه می‌داد انرژی مغز را فراهم کنند، یاد بگیرند، آموزش دهند و ارتباطات اجتماعی مؤثر برقرار کنند. شواهد این چنین مشخص می کند دانش ساخت آتش به گمان زیادً از اروپا به بریتانیا منتقل شده و پل‌های زمینی آن زمان مسیر سکونت مجدد انسان‌ها را فراهم کرده می بود.

یافته‌های این کشف که در مجله Nature انتشار شده، با شواهد گسترده‌ای از خاک سوخته، ابزارهای سنگی حرارت‌دیده و تکه‌های پیریت قبول شده و قدیمی‌ترین نمونه روشن‌کردن آتش توسط انسان‌ها به حساب می اید. پژوهشگران آن را یکی از برجسته‌ترین یافته‌های باستان‌شناسی چهار دهه تازه می‌دانند، کشفی که برداشت ما از توانمندیها و رفتارهای انسان‌های اولیه را به شکل بنیادین تحول می‌دهد.