به گزارش خبرگزاری برنا، رود دره‌های شهر تهران با وجود این که باید به گفتن یک اندام طبیعی و اکولوژیک در اکوسیستم شهر تهران ایفای نقش کنند، به علت صدمه‌ها و تخریب‌های گسترده، در مسیر گسترش نامتوازن این کلانشهر کارکرد و کارکرد خود را در اکولوژی شهر تا نزدیک به بسیاری از دست داده‌اند. 

با دقت به این مسأله، شهرداری تهران سالهاست تلاش قابل توجهی برای برگشت این اندام‌های طبیعی شهر به زندگی روزمره مردم و نیز برگشت دادن کارکرد‌های طبیعی آن در دستور کار خود قرار داده است. این مهم با تعریف پروژه «احیا و ساماندهی قنوات و رودخانه‌های شهر تهران» داخل فاز جدیدی از مدیریت رود دره‌های شهر تهران شد.

سپس از سالها تلاش قسمت های گوناگون شهرداری برای پاکسازی، احیا و اجرای مطرح ژینایی در رود دره های تهران، امسال ناظر افتتاح فاز نخست اکوپارک فرحزاد در وسعت ۵۰ هکتار بودیم و مسئولان شهری اظهار کرده اند، برای اتصال پایتخت به طبیعت بکر سالیان دور و برگشت مسیر طبیعی رود دره های پایتخت به حیات واقعی دست از تلاش بر نمی دارند و قرار است در فاز دوم، اکوپارک فرحزاد به پارک نهج البلاغه متصل شود. 

این اکوپارک که این روزهای پاییزی و در روزهای ابتدایی افتتاح، مناظر دلنشین هزار رنگی طبیعت را به تهرانی ها هدیه کرده است، امکان گسترش بیشتری نیز دارد. 

انچه که کارشناسان می گویند، اتصال روددره فرحزاد به روددره کن از نظر جغرافیایی و زیست‌محیطی مقدور است، اتصال این دو رود دره تهران را به یک شهر انسان محور با قابلیت های متعدد گردشگری  تبدیل می کند. 

روددره فرحزاد و روددره کن به علت قرارگیری در دامنه‌های شمال غربی تهران، به یکدیگر نسبتاً نزدیک می باشند. فاصله بین این دو رود دره در قیاس با رودهای دورتر تهران (همانند دربند یا درکه) کمتر است، اما به علت وجود ارتفاعات و مانع ها طبیعی همانند تپه‌ها و دره‌های فرعی، اتصال مستقیم آنها نیازمند مداخله‌های عمرانی گسترده است. 

یقیناً در قبل، به گمان زیادً رودهای تهران مسیرهای طبیعی یکپارچه‌تری داشتند، اما با گسترش شهری، این مسیرها قطع یا محدود شده‌اند. اگر رویکرد بازسازی اکوسیستم طبیعی و احیای مسیرهای قدیمی رودخانه‌ها مورد نظر باشد، می‌توان مسیرهایی تشکیل کرد که این دو رود-دره را به هم متصل کند. 

اتصال این دو رود دره می‌تواند به تحکیم جریان آب، تنوع زیستی و حیات گیاهی و جانوری پشتیبانی کند. این کار به تشکیل یک اکوسیستم مدام پشتیبانی می‌کند که در افت آلودگی هوا و بهبود حالت محیط زیست منطقه مؤثر است. 

اما از طرف دیگر، هرگونه مداخله انسانی می‌تواند خطر تخریب اکوسیستم‌های حاضر و تشکیل آلودگی را افزایش دهد. این نوشته نیازمند مطالعات زیست‌محیطی دقیق است. 

یقیناً با دقت به وجود مانع ها طبیعی همانند ارتفاعات و تپه‌های بین این دو روددره امکان پذیر نیاز به تونل‌سازی یا مسیرهای انحرافی داشته باشد و باید یادآوری کرد که قسمت‌هایی از مسیر احتمالی توسط مناطق مسکونی، جاده‌ها و زیرساخت‌های شهری اشغال شده‌اند. 

با وجود هزینه های کلانی که این اتصال می تواند برای پایتخت داشته باشد، اما این اتصال می‌تواند به پایداری منبع های آبی هر دو رود پشتیبانی کند. تشکیل یک مسیر مدام می‌تواند به گسترش گردشگری منطقه پشتیبانی کند. و مهمتر از همه با مدیریت بهتر جریان آب، خطر سیلاب در فصول بارانی افت می‌یابد. 

برای رسیدن به این رویا، راههای جایگزینی هم وجود دارد و اگر اتصال مستقیم غیرممکن باشد، می‌توان از راه‌های غیرمستقیم همانند تشکیل کانال‌های زیرزمینی سود جست، طراحی مسیرهای پیاده‌روی یا سبز که نمادین دو روددره را به هم وصل کنند، این چنین اتصال اکولوژیک از طریق کاشت درختان و پوشش گیاهی مدام هم خالی از لطف نیست. 

اتصال روددره فرحزاد به روددره کن مقدور است، اما نیازمند مطالعات جامع، هماهنگی بین نهادهای گوناگون و رویکردی پایدار است تا از تخریب محیط زیست جلوگیری کرده و مزایا اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی ضمانت شود. 

انتهای مطلب/