در یک اتفاقات آب‌وهوایی کم‌سابقه، بارش شدید برف در صحرای آتاکامای شیلی، خشک‌ترین بیابان جهان، علتتوقف کامل عملیات در رصدخانه آلما (ALMA)، قدرتمندترین آرایه تلسکوپ رادیویی جهان، شد. این اتفاق نادر که بیشتر از یک دهه در این منطقه بی‌سابقه بوده، نگرانی‌ها را درمورد تأثیرات تغییرات اقلیمی بر فعالیت‌های علمی افزایش داده است.

بر پایه گزارش لایو ساینس، رصدخانه آلما که در ارتفاعات صحرای آتاکاما قرار دارد، از روز پنجشنبه ۲۶ ژوئن (۵ تیر) به علت بارش سنگین و غیرمنتظره برف همه فعالیت‌های علمی خود را متوقف و پروتکل ایمنی «حالت بقا» (Survival Mode) را فعال کرده است. این بارش برف که کمپ مهم این رصدخانه در ارتفاع ۲ هزار و ۹۰۰ متری را سفیدپوش کرده، اتفاق‌ای زیاد نادر محسوب می‌شود.

بارش برف در خشک‌ترین نقطه جهان و اختلال در تلسکوپ آلما

به حرف های «رائول کوردرو» (Raúl Cordero)، اقلیم‌شناس دانشگاه سانتیاگو، اگرچه بارش برف در فلات مرتفع چاجنانتور (محل استقرار آنتن‌ها در ارتفاع ۵ هزار و ۱۰۰ متری) امری عادی است، اما وقوع آن در ارتفاع پایین‌تر کمپ مهم رایج نیست.

علت این اتفاق، یک «هسته سرد» (Cold-core) غیرمعمول بوده که شمال شیلی را تحت تأثیر قرار داده و علتصدور هشدار برف و بادهای شدید با شدت تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت شده است. این اتفاقات آب‌وهوایی که در نزدیک به یک دهه قبل بی‌سابقه بوده، در مناطق دیگر علتبارش شدید باران، طغیان رودخانه‌ها و قطعی برق نیز شده است.

با افت دما به منفی ۱۲ درجه سانتی‌گراد، رصدخانه برای محافظت از ۶۶ آنتن زیاد دقیق و گران‌قیمت خود داخل «حالت بقا» شد. در این حالت، همه آنتن‌ها به سمت باد چرخانده خواهد شد تا از صدمه ناشی از تجمع برف و تندبادهای شدید در امان بمانند. نمایندگان آلما می‌گویند: «بعد از آخر طوفان، تیم‌های برف‌روبی فوراً برای بازرسی بصری هر آنتن اعزام خواهد شد تا بتوانیم مشاهدات را از سر بگیریم.»

مسئله دلنشین اینجاست که بهترین شرایط برای رصد رادیویی زیاد تر درست بعد از بارش برف فراهم می‌شود. سرما به شدت رطوبت هوا را افت می‌دهد و از آنجایی که رطوبت بزرگ‌ترین عامل تداخل در اندازه‌گیری‌های رادیویی است، آسمان بعد از طوفان شفاف‌ترین حالت ممکن را برای کاوش کیهان خواهد داشت.

این اتفاقات نادر، این سوال مهم را نیز نقل می‌کند که آیا تغییرات اقلیمی درحال تحول الگوهای آب‌وهوایی حتی در خشک‌ترین نقاط زمین است؟ رائول کوردرو به این سوال جواب مثبت می‌دهد.