کمال ابراهیمی کاوری: آموزش زبان عربی در ایران به علت پیوندهای تاریخی، فرهنگی و مذهبی بین ایران و جهان عرب مدام جایگاه اختصاصی‌ای داشته است. این زبان به‌ گفتن زبان قرآن و متون دینی، از دیرباز در نظام آموزشی ایران وجود داشته و امروزه نیز بخشی از برنامه درسی مدارس و دانشگاه‌ها را راه اندازی می‌دهد. با این‌ حال، روال یادگیری این زبان با چالش‌هایی همراه بوده که بر مقدار تسلط دانش‌آموزان و دانشجویان بر آن تأثیر گذاشته است.

زبان عربی در ایران، در کنار زبان فارسی، دارای جایگاهی خاص است. مطابق برنامه‌های رسمی آموزشی، عربی از مقطع متوسطه به‌ گفتن یکی از دروس مهم تدریس می‌شود و در برخی رشته‌های دانشگاهی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر این، حوزه‌های علمی همانند الهیات، فقه و مطالعات اسلامی به‌ شدت با زبان عربی در ربط می باشند. با این‌ حال، تعداد بسیاری از دانش‌آموزان و حتی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با وجود گذراندن واحدهای درسی عربی، توانایی مکالمه و فهمیدن متون عربی را به‌ طور کامل ندارند.

یکی از مشکل های مهم در آموزش زبان عربی، پافشاری بیشتر از حد بر قواعد دستوری و ترجمه‌ محور بودن روش تدریس است. این شیوه، یادگیری را دشوار کرده و علتکاهش انگیزه زبان‌آموزان می‌شود. این چنین، تفاوت بین عربی فصیح و گویش‌های محلی جهت شده که حتی افرادی که عربی فصیح را در مدارس می‌آموزند، در برقراری ربط با عرب‌زبانان دچار مشکل شوند.

افتمحیط‌های تعاملی نیز یکی دیگر از مانع ها یادگیری است، چون برای تسلط بر یک زبان، نیاز به تمرین و کاربرد عملی آن وجود دارد، در حالی‌ که در ایران زمان‌های کافی برای این کار فراهم نیست. علاوه بر این، ضعف در آموزش توانایی‌های گفتاری و شنیداری، که طبق معمولً در حاشیه قرار گرفته‌اند، علتشده یادگیری زبان عربی به یک فرآیند یک‌طرفه و غیرکاربردی تبدیل شود.

برای بهبود حالت آموزش زبان عربی در ایران، منفعت گیری از راه حلهای نوین آموزشی الزامی است. منفعت‌گیری از تکنیک‌های ارتباطی، محتوای چند رسانه‌ای و رویکردهای تعاملی می‌تواند یادگیری را دلنشین‌تر و مؤثرتر کند. این چنین، افزایش تعامل ها با کشورهای عرب‌زبان از طریق برنامه‌های دانشجویی، فرهنگی و رسانه‌ای، امکان تحکیم توانایی‌های زبانی را برای زبان‌آموزان فراهم می‌کند. در کنار آموزش عربی فصیح، دقت به گویش‌های رایج عربی، به‌اختصاصی در مناطق هم‌مرز با کشورهای عربی، می‌تواند به بهبود ربط های تجاری، فرهنگی و اجتماعی پشتیبانی کند.

علاوه بر این، گسترش منبع های آموزشی تازه همانند فیلم، پادکست و داستان‌های دلنشین به زبان عربی، می‌تواند یادگیری را لذت‌قسمت‌تر کند و انگیزه زبان‌آموزان را افزایش دهد.

آموزش زبان عربی در ایران نیازمند تحول در راه حلهای تدریس، افزایش محیط‌های تعاملی و رویکردی کاربردی‌تر است. با اجرای سیاست‌های مؤثر، می‌توان این زبان را به ابزاری برای گسترش فرهنگی، اقتصادی و دیپلماتیک تبدیل کرد و ربط ایران را با کشورهای عرب‌زبان تحکیم نمود.

 انتهای مطلب/