دنیای سخت‌افزار زمان‌ها است که تحت سلطه انویدیا قرار دارد؛ شرکتی که اکنون حرف های می‌بشود با تگ قیمتی ۱.۷ تریلیون دلاری، به ارزشی برابر با کل سهام بازار چین دست یافته است. پردازنده‌های گرافیکی انویدیا طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها همانند اجرای بازی‌ها، ابزار هوش مصنوعی و… را پوشش خواهند داد و به‌لحاظ عملکردی، در سطحی بالاتر از رقبای خود طبقه‌بندی خواهد شد. با‌این‌حال، AMD، رقیب مهم انویدیا، به‌لطف معماری نوآورانه RDNA-3 و استراتژی قیمت‌گذاری رقابتی‌اش، توانسته است جایگاه خود را در بازار تثبیت کند.

این چنین پردازنده‌های گرافیکی این شرکت در قیاس با مثالهای شبیه رقیب، کارکرد مناسب و مصرف انرژی کمتری را به ارمغان می‌آورند تا کاربران بتوانند روی قطعات و دستگاه‌های AMD حساب باز کنند. در این نوشته، حوالی چالش‌های رقابتی AMD و انویدیا در بازار پردازنده‌های گرافیکی سخن بگویید می‌کنیم و نگاهی به تأثیرات رقابت این دو سازنده بزرگ در بازار داریم. تا انتها همراه دیجیاتو باشید. 

مسیر رشد AMD 

در سال ۲۰۰۸، AMD با جداسازی خط تراشه‌سازی خود، بر تشکیل پردازنده‌ها تمرکز کرد و با واگذاری این فرایند (تراشه‌سازی) به برخی شرکت‌های خارجی همانند TSMC، رقابت با اینتل را در ذهن می‌پروراند؛ اما پروژه مورد نظر AMD ناکامی خورد. این چنین در سال ۲۰۱۳ و با افت فروش CPUهای AMD، سران شرکت ناچار شدند برخی فضاهای کاری را به دیگر کمپانی‌ها اجاره دهند تا از این راه منبع های مالی موردنیازشان را فراهم کنند. درنهایت یک سال سپس، خانم «لیزا سو»، مدیرعامل AMD شد تا وارث بدهی خالص بیشتر از یک میلیارد دلار بشود و با مشکلات فرد دیگر نظیر زیان خالص سالانه ۴۰۰ میلیون دلار نیز دست‌وپنجه نرم کند. 

اما سو و دستیارانش راه متغیری را برای احیای AMD انتخاب کردند. آن‌ها فهمید شدند که تنها راه برگشت به بازار، تمرکز روی قسمت‌های سود‌آورتر است و به‌همین‌منظور، روی سرورهای مرکز داده و نیز پردازشگرهای گرافیکی (برای اراعه باکیفیت نمود‌های بصری بازی‌ها) متمرکز شدند. این چنین تیم مدیریتی و فنی AMD روی گسترش معماری جدیدی که نه‌تنها از نظر قیمت، بلکه از نظر کارکرد نیز برای ناکامی اینتل طراحی شده می بود، کار کردند. 

رقابت با تراشه‌های انویدیا

اراعه تراشه هوش مصنوعی MI300 در ماه دسامبر اغاز شد و لیزا سو ادعا کرد که این قطعه، گسترش یافتهترین شتاب‌دهنده AI در بازار جاری است. در مشخصات MI300، ویژگی‌های فنی چشمگیری همانند ۱۵۳ میلیارد ترانزیستور، ۱۹۲ گیگابایت حافظه و پهنای باند حافظه ۵.۳ ترابایت بر ثانیه دیده می‌بشود که در هرکدام به‌ترتیب ۲، ۲.۴ و ۱.۶ برابر نیرومندتر از H100، نیرومندترین تراشه انویدیاست. 

علی‌رغم پیروزی‌های انویدیا طی سال‌های تازه، اکثر کارشناسان باور دارند که ادعاهای لیزا سو درمورد MI300، رفتن به حاشیه نیست و این تراشه کارکرد سطح بالایی از خود اراعه می‌دهد. همین نوشته مطمعن‌خاطر اندوخته‌گذاران و افزایش ۱۰ درصدی سهام AMD را درپی داشت. این چنین گزارش مالی این شرکت در سال ۲۰۲۳، از درآمد ۲۳ میلیارد دلاری آن‌ها حکایت دارد که در قیاس با سال ۲۰۱۴ (اغاز فعالیت لیزا سو)، افزایش قابل‌دقت ۴ برابری را مشخص می کند.

در ادامه، سو با برنامه‌ریزی و راهکارهای مناسب، قیمت بازار AMD را به ۲۷۰ میلیارد دلار رساند که حتی از قیمت انویدیا نسبت به سود پیش‌بینی‌شده برای ۱۲ ماه آینده نیز فراتر رفته است. دستاوردهای AMD به موارد حرف های‌شده محدود نمی‌بشود و آن‌ها با کنارزدن اینتل، در جایگاه دومین شرکت نیمه‌رسانای برتر ایالات‌متحده قرار گرفته‌اند. اما اکنون رؤیاهای AMD شاخ‌وبرگ بیشتری گرفته است و مقصد بزرگ‌تری را در ذهن می‌پروراند: سبقت از انویدیا. 

استراتژی AMD برای رقابت با دیگر برندها 

AMD از سال ۲۰۱۷ و با اراعه تراشه‌های کامپوزیتی که سریع تر و ارزان‌تر از اینتل بودند، توانست روال روبه‌رشدی را درپیش بگیرد. این چنین آن‌ها طی ده سال قبل، سهم خود از بازار سرورهای مرکز داده را به ۳۰ درصد رساندند و موفق به شکستن انحصار اینتل در این قسمت شدند. 

اما رقابت با انویدیا فراتر از چالش‌های قبلی است؛ آن‌ها برخلاف اینتل، به طراحی تراشه‌ها می‌پردازند و همین نوشته گمان اشتباه در تشکیل آن‌ها را افت می‌دهد. این چنین قیمت ۱.۵ تریلیون دلاری جاری انویدیا به‌علت تسلط آن‌ها بر بازار پردازشگرهای گرافیکی است که بهترین نوع تراشه‌ها برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی به‌حساب می‌آیند. با دقت به این نوشته، AMD با دیگر شرکت‌ها ازجمله OpenAI همکاری می‌کند تا برخی مدل‌های این شرکت با منفعت گیری از تراشه MI300s آموزش ببینند. علاوه‌براین، خانم سو امیدوار است که فروش تراشه‌های خود دراین‌عرصه را تا سال ۲۰۲۷ به ۴۰۰ میلیارد دلار رساند و بتواند انویدیا را نیز از پیش رو بردارد؛ هدفی که با فروش ۴۰ میلیارد دلاری سال میلادی قبل، دشوار به‌نظر می‌رسد. 

انویدیا از نظر نرم‌افزاری نیز هم چنان از رقبای خود پیشتاز است و همین نوشته قطعات این شرکت را برای گسترش‌دهندگان و محققان دلنشین‌تر می‌کند. درنتیجه AMD تلاش دارد که با اراعه نرم‌افزارها و ابزارهای متن‌باز، توانایی بهتر و روان‌تری را برای مشتریان خود فراهم سازد و همین‌طور قدم‌های بیشتری درزمینه گسترش هوش مصنوعی بردارد. 

انویدیا هرساله تراشه‌های جدیدی را روانه بازار می‌کند و در کنار آن‌ها، به اراعه نوآوری‌های گوناگون می‌پردازد. از طرفی، شرکت‌های بزرگ فناوری به گسترش ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی مشغولند و برخی دیگر همانند AMD و اینتل نیز درصدد فرصتی می باشند تا گوی رقابت را از انویدیا بربایند. یقیناً انگارً مایکروسافت و متا در قبل برنامه‌هایی را برای منفعت گیری از تراشه‌های AMD در سرور‌های مرکزی داده‌هایشان اراعه داده‌اند تا درصورت قطع همکاری یا نبوده است انویدیا، بتوانند فعالیت‌هایشان را با گزینه جانشین پیش ببرند. به این علت می‌توان پیش‌بینی کرد که رقابت بین انویدیا و AMD داخل مرحله های جدیدی خواهد شد و به گمان زیادً هرکدام از آن‌ها که کارکرد بهتری در گسترش و آموزش هوش مصنوعی اراعه دهد، پیروز این رقابت خواهد می بود.