پیمان صفردوست: صنایع داروسازی سرزمین در سال‌های تازه مشکلات اقتصادی بسیاری را در قسمت‌های گوناگون توانایی کرده است. بسیاری این مشکلات علاوه بر ابتدای زنجیره فراهم، حلقه‌های میانی و پایانی این زنجیره را نیز در بر گرفته است و فعالان شرکت‌های توزیع و داروخانه‌ها نیز از این نوشته گله های‌مند می باشند. تعداد بسیاری از دست‌اندرکاران شرکت‌های پخش دارو دراینباره اعتقاد دارند مشکلات اقتصادی تحمیل‌شده به این شرکت‌ها، موضوعی جدا از مشکلات دیگر قسمت‌های این زنجیره نیست و معلول علتی بزرگ‌تر است که ریشه‌های آن باید در برنامه‌ریزی‌های نهادهای بالادست و سیاست‌گذار حوزه دارو مورد بازدید قرار گیرد. به این بهانه نگاهی به نوشته دغدغه‌های شرکت‌های پخش دارو در او گفت‌و‌گو با فعالان این قسمت داشته‌ایم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید.
چوب عدم حمایتدولت را می‌خوریم
اگرچه در ظاهر به نظر می‌رسد شرکت‌های پخش دارو با دقت به این که در موضوعاتی همچون فراهم و تخصیص ارز، مطالبات بیمه و دریافت بودجه از بانک‌ها ذی‌سود نیستند، می‌توانند بدون دغدغه به فعالیت خود ادامه دهند، اما حقیقت چیز فرد دیگر است. مهندس علیرضا فرمهینی فراهانی، مدیرعامل شرکت پخش سراسری آوا دارو تدبیر شرق دراینباره گفت: در صنعت مظلوم داروی سرزمین، شرکت‌های پخش نیز با مشکلات این زنجیره روبه رو می باشند؛ چون هنگامی بیمه در پرداخت داروخانه‌ها تأخیر دارد، علتمی‌بشود داروخانه‌ها چک شرکت‌های پخش را بالاتر از سررسید فاکتور دهند و در نتیجه شرکت‌های پخش مخصوصا شرکت‌های کوچک‌تر نیز در بازپرداخت به فراهم‌کننده با مشکل روبه رو خواهد شد. وی او گفت: زنجیره این مشکلات به همین جا ختم نمی‌بشود؛ چون فراهم‌کننده برای فراهم دارو باید مواد اولیه را به‌صورت نقدی خریداری کند ولی برای این کار نقدینگی کافی وجود ندارد و دولت نیز پشتیبانی‌های ملزوم را از او به عمل نمی‌آورد. بعد فراهم‌کننده برای جبران این مشکل مجدد سختی را روی شرکت‌های پخش زیاد تر می‌کند و شرکت پخش مخصوصا شرکت‌های پخش کوچک‌تر که سریعتر تحت تأثیر مشکلات اقتصادی قرار می‌گیرند، ناچار خواهد شد فرجه‌های داروخانه‌ها را پایین‌تر بیاورند. مهندس فرمهینی فراهانی دراینباره پافشاری کرد: ما در حالی با همه این معضلات روبه رو هستیم که بیمه اگر داروخانه‌ها را به‌موقع پوشش دهد، تعداد بسیاری از این مشکلات به وجود نمی‌آید. در واقع این معضلات همه انها در نتیجه عدم حمایتی است که باید از سوی دولت باشد و نیست. متأسفانه این رویه جهت استهلاک هرچه زیاد تر زنجیره دارویی می‌بشود و در این نوشته شرکت‌های پخش خصوصی و کوچک زیاد تر تحت سختی قرار می‌گیرند. این روال در نهایت علتحذف شرکت‌های کوچک می‌بشود.
بخشی از زنجیره مشکلات اقتصادی هستیم
یقیناً تعداد بسیاری از فعالان حوزه پخش دارو با قبول مشکلات زیاد و خاص در این حوزه، بر این اعتقادند که این مانع ها و مشکلات زاییده قسمت توزیع نیست و جزئی از زنجیره مشکلاتی است که اقتصاد حوزه دارو را در بر گرفته است. دکتر آرش سیدی، مدیرعامل شرکت پخش الیت دارو، در این عرصه گفت: متأسفانه تعداد بسیاری از مشکلات امروز حوزه دارو در سرزمین ما منشأ اقتصادی و پولی دارد و مشکلات شرکت‌های پخش نیز به گفتن بخشی از این زنجیره، جدا از دیگر حلقه‌های آن نیست. وی دراینباره با پافشاری بر شرایط سخت اقتصادی حاکم بر صنایع داروسازی و تأثیر آن بر افتدارو او گفت: نمی‌توان شرکت‌های تولیدی و پخش را دراینباره تقصیر کار دانست؛ چون اگرچه بانک مرکزی ارز را تخصیص می‌دهد اما در نظر دیگر شرکت تولیدکننده باید توانایی آن را داشته باشد که ریال معادل آن را فراهم کند تا با دریافت ارز تخصیصی، کالای خود را از گمرک ترخیص کند. در حالی که تولیدکننده تا این مدت پول خود را از شرکت‌های پخش دریافت نکرده است. از نظر دیگر هنگامی پول شرکت‌های پخش به طور مطالبه از بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی باقی مانده است، چطور می‌توان نقدینگی شرکت‌های تشکیل را فراهم کرد؟! در واقع دومینوی مطالبات از بیمارستان‌ها اغاز شده، سختی اقتصادی را به شرکت‌های توزیع و متعاقب آن به شرکت‌های فراهم‌کننده و تولیدی داخل می‌کند. دکتر سیدی پافشاری کرد: سال ۱۴۰۲ یکی از بدترین سال‌های نقدینگی بیمارستان‌های دولتی بوده است؛ اکنون مقدار مطالبات شرکت ما از بیمارستان‌ها و داروخانه‌های دولتی، فراهم اجتماعی و دانشگاهی از ۷۰۰ میلیارد تومان فراتر رفته و عمق این مطالبات به بیشتر از یک سال و نیم رسیده است. این فعال حوزه پخش دارو تصریح کرد: افزایش نرخ ارز ترجیحی در رابطه مواد اولیه دارویی، قوت خرید شرکت‌ها را به یک‌پنجم افت داده است و همین نوشته در کنار انباشت مطالبات معوقه علتشد تا در سال قبل ناظر افتدارو حتی در رابطه برخی اقلام ساده باشیم. دکتر سیدی در آخر او گفت: در این شرایط طبق معمول بانک‌ها باید برای جبران افتنقدینگی به شرکت‌های دارویی پشتیبانی می‌کردند ولی امروز آنها نیز نقدینگی ملزوم برای این کار را ندارند. در این زمان قسمت‌نامه‌هایی از سوی بانک مرکزی جهت اراعه تسهیلات به بانک‌های عامل ابلاغ شد، متأسفانه بانک‌ها به علت عدم توان اجرا، از این کار سر باز زده‌اند. اگر بانک‌ها می‌توانستند اختلاف ارز چهارهزارو ۲۰۰ تومانی تا ۲۸هزارو ۵۰۰ تومانی را با اراعه تسهیلات جبران کنند، مشکلاتی همانند افتدارو تشکیل نمی‌شد.
آخرین مطالب
منفعت تسهیلات بانکی بیشتر از ۳۰ درصد است
اگرچه گفتن می‌بشود که بانک‌ها نیز نقدینگی ملزوم برای حمایتاز شرکت‌های دارویی را ندارند، گروه بسیاری از فعالان حوزه پخش دارو سودجویی بانک‌ها در پرداخت تسهیلات به شرکت‌های نیازمند پشتیبانی را مزید بر علت مشکلات حوزه پخش می‌دانند. در این رابطه مهندس علی مقدسی‌راد، مدیرعامل شرکت توزیع داروپخش نیز گفت: ما تا پیش از این در طول بیشتر از یک دهه قبل به‌جز در سال‌های ۹۲ و ۹۳، طبق معمول در صنعت دارو رشد نقدینگی سالانه نزدیک به ۲۵ تا ۳۰ درصدی را توانایی می‌کردیم. در سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ به علت حذف ارز ترجیحی و حرکت به سمت ارز نیمایی، تالار یک و دو و ارز آزاد یکباره این رقم به بیشتر از ۸۰ درصد و در سال‌های بعد از آن به ۶۰ تا ۶۵ درصد افزایش یافت. در این سه سال می‌بایست فراهم نقدینگی نیز مشابه این رشد انجام می‌شد، اما متأسفانه به علت مشکلات نقدینگی حاضر در بیمارستان‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی، دولتی و حتی خصوصی، فراهم مالی شرکت‌های دارویی اتفاق نیفتاد. وی دراینباره خاطرنشان کرد: یقیناً افتنقدینگی در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ تفاوت عمده‌ای با سال‌های سپس از آن داشت و آن او گفت و گو تهاتر مالیاتی و بانکی می بود که در آن سال‌ها به شرکت‌های دارویی پشتیبانی می‌کرد تا بخشی از این مقدار از محل دیون مالیاتی شرکت‌های مالیاتی تهاتر بشود. اما در دو سال قبل امکان تهاتر نیز وجود نداشته و مشکلات صنایع دارویی به این علت مضاعف شده است. در این حالت بانک‌ها نیز به تعهدات خود عمل نکرده‌اند و نیاز نقدینگی شرکت‌ها را پوشش نداده‌اند؛ منفعت بانکی و سپرده بانکی افزایش یافته و این نوشته طوری است که اکنون نرخ مؤثر منفعت بانکی در برخی از بانک‌ها بالای ۳۲ درصد است و هزینه‌های مالی روی گرده شرکت‌های مالی سختی می‌آورد. مهندس مقدسی‌راد این چنین فرمود: جدا از این موارد، نقطه سر‌به‌سر شرکت‌های پخش به علت افزایش شدید هزینه‌های جاری و هزینه‌های عملیاتی بالا رفته و شرکت‌ها (به‌اختصاصی شرکت‌های بورسی) جهت پوشش هزینه‌های خود و پوشش زیان و از دست ندادن سهم بازار، ناچار به بالابردن بودجه فروش خود می باشند؛ این کار احتمالا در مختصر‌زمان صورت سود و زیان و کارکرد مساعد را روی کاغذ نشان دهد اما این شرکت‌ها در صورت عدم فراهم منبع های مالی با مشکلات بسیاری مواجه خواهند شد. این فعال حوزه پخش دارو در آخر تصریح کرد: امروز نقدخریدن و نسیه‌فروختن اوضاع اقتصادی شرکت‌های دارویی را زیاد شکننده کرده است و این مسائل فقط در همین سطح باقی نمی‌ماند و تأثیرات منفی خود را در موارد کمبودهای دارویی و پیامدهای آن مشخص می کند.
با سونامی چک‌های برگشتی مواجهیم
دکتر میثم خانلربیک، مدیرعامل و عضو هیئت‌مدیره شرکت داروبهداشت شفا آراد نیز دراینباره اظهار کرد: مشکلات مربوط به نقدینگی صدمه‌های بسیاری را به کل زنجیره داروی سرزمین ازجمله فعالان حوزه پخش داخل کرده است. اکنون دانشگاه‌های علوم پزشکی ۱۵.۸ هزار میلیارد تومان تا آخر آبان به شرکت‌های پخش بدهی دارند و اگر مطالبات همه مشتریان دولتی را محاسبه کنیم، به رقمی نزدیک به ۲۳.۵ هزار میلیارد تومان بدهی می‌رسیم. متأسفانه انجام تعهدات شرکت‌های پخش منوط به تسویه بدهی‌های حاضر است و مشکلات نقدینگی در حوزه توزیع، به حوزه فراهم و تشکیل نیز منتقل می‌بشود. وی یادآور شد: از نظر دیگر بدهی داروخانه‌های قسمت خصوصی به شرکت‌های پخش، به پرداخت مطالبات آنها از بیمه گره خورده است. متأسفانه این قضیه علتشده تا نوشته چک‌های برگشتی به یک بحران در این قسمت تبدیل بشود که در صنعت پخش از آن به گفتن سونامی چک‌های برگشتی یاد می‌بشود. اکنون افزایش قیمت دارو علتشده تا فاکتورهای باز و چک‌های برگشتی در قسمت خصوصی به یک دغدغه بزرگ تبدیل بشود. دکتر خانلربیک در آخر او گفت: دامنه این موضوعات علتشده تا شرکت‌های تولیدی و وارداتی برای فراهم نقدینگی مورد نیاز خود با مشکلات جدی روبه رو باشند؛ چون عدم فراهم نقدینگی شرکت‌های تولیدی علتاز بین رفتن ارز تخصیصی آنها، عدم فراهم دارو و عدم توانایی پرداخت حقوق و هزینه‌های جاری در صنایع داروسازی سرزمین شده است.
به حمایتدر همه زنجیره نیاز داریم
در سایت خبری خبرخوان آخرین اخبارحوادث,سیاسی,فرهنگ وهنر,اقتصاد و تکنولوژی,دفاعی,ورزشی,ایران,جهان را بخوانید.
دکتر سیدابراهیم هاشمی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن پخش دارو و مکمل ایران فرمود: اکنون بزرگترین چالش پخش و زنجیره فراهم، نقدینگی است که حالت آن اسفبار است و باید به آن رسیدگی بشود که یقیناً این رسیدگی نمی‌تواند مقطعی و مربوط به یک قسمت از زنجیره فراهم دارو باشد. وی دراینباره با اشاره به پیوستگی مشکلات در این زنجیره خاطرنشان کرد: امروز مقدار چک‌های برگشتی در شرکت‌های پخش دارو بیشتر از هزار میلیارد تومان است و از نظر دیگر شرکت‌های پخش تا خرخره زیر بار وام می باشند و رقم های باورنکردنی مقروض بانک‌ها می باشند. دکتر هاشمی پافشاری کرد: اگر پشتیبانی‌های ملزوم از داروخانه‌ها صورت نگیرد، نمی توانند نقدینگی مورد نیاز خود را فراهم کنند که این کار به شرکت‌های پخش و سپس فراهم‌کنندگان اعم از تولیدی و وارداتی منتقل خواهد شد که نتیجه آن افتدارو در بازار است.
منبع